سطح‌نشین اینسایت ناسا بینش‌های خوبی را دربارۀ وضعیت داخلی سیاره مریخ بدست آورد. این کاوشگر با نظارت بر “مریخ‌لرزه‌ها” طی دو سال گذشته، به دانشمندان کمک کرد تا ضخامت و ترکیب‌بندی پوسته، گوشته و هسته‌ی مریخ را اندازه‌گیری کنند.
به گزارش بیگ بنگ، اینسایت در این دو سال حدود ۷۳۳ مریخ‌لرزه را اندازه‌گیری کرد و از اطلاعات ۳۵ عدد از آنها، استفاده کرد تا تصویری از “پوسته”، “گوشته” و “هسته‌ی مریخ” ایجاد کند. شدیدترین مریخ‌لرزه‌ها همگی بین ۳ تا ۴ ریشتر شدت داشتند، این یعنی قوی‌ترین لرزه‌ها بر روی مریخ، در مقایسه با زمین نسبتا خفیف هستند. این اولین‌‌باری است که از داده‌های لرزه‌نگاری برای جستجوی وضعیت داخلی یک سیاره به غیر از زمین استفاده شد و قدم بزرگی به سوی درک تکامل سیارات سنگی در منظومه شمسی می‌باشد.
محققان از داده‌های این لرزه‌ها برای اندازه‌گیری عمق، اندازه، ساختار و ترکیب‌بندیِ پوسته، گوشته و هستۀ مریخ استفاده کردند. این کار با اندازه‌گیری تغییرات سرعتِ امواج لرزه‌ای با عبور آنها بین لایه‌ها انجام شد. این تیم دریافت که دقیقا زیر اینسایت، پوسته‌ی سیاره سرخ اگر دو زیرلایه داشته باشد تا حداکثر عمق حدود ۲۰ کیلومتر امتداد دارد و اگر سه زیرلایه داشته باشد تا ۳۰ کیلومتر امتداد دارد. آنها محاسبه کردند که پوسته مریخ احتمالا بین ۲۴ تا ۷۲ کیلومتر ضخامت دارد. در هر صورت، این خیلی ضخیم‌تر از چیزی است که انتظار داشتیم و نشان می‌دهد که پوسته غنی از عناصر رادیواکتیو است.
در زیر پوستۀ مریخ، گوشته وجود دارد که می‌تواند تا ۶۰۰ کیلومتر عمق داشته باشد. این خیلی عمیق‌تر از گوشته‌ی زمین است، اما انطباق خوبی با مدل مریخ با یک صفحه قاره‌ای بزرگ دارد. جالب است که گوشته‌ی مریخی به نظر از مواد معدنی مشابه با گوشته‌ی فوقانی زمین تشکیل شده، اما فاقد یک گوشته‌ی تحتانی جداگانه است.
در اعماق سیارۀ مریخ، هسته نهفته است که برخلاف هسته‌ی زمین، کاملا مایع است. این تیم برآورد کرد که هسته‌ی مریخ وسعتی حدود ۱۸۳۰ کیلومتر دارد که تقریبا نیمی از اندازۀ هسته زمین است، اما هنوز ۲۰۰ کیلومتر بزرگتر از آن چیزی است که انتظار داشتیم. این یعنی گوشته فقط یک لایه‌ی سنگی دارد، در صورتی که زمین دو لایه‌ی سنگی دارد. این نتایج یک ساختار اولیه از مریخ را نشان می‌دهد که نظریات مختلف دربارۀ شیمی و پویایی درونی این سیاره را محدود می‌کند.
از آنجایی که این هسته خیلی بزرگتر است، تراکم کمتری دارد و اکنون تصور می‌شود که حاوی نسبت بزرگتری از عناصر سبک‌تر مثل گوگرد، اکسیژن، کربن و هیدروژن است. دانشمندان می‌گویند که باید تحلیل‌های بیشتری بر روی داده‌هایی که اینسایت تاکنون بدست آورده و همچنین داده‌هایی که طی ۱۸ ماه آینده جمع‌آوری خواهد کرد، صورت گیرد. این تیم امیدوار است که یک مریخ‌لرزۀ بزرگتر نیز در آن زمان کشف شود. این تحقیق در سه مطالعه در مجله Science منتشر شده است. [1],[2],[3]
منبع: سایت علمی بیگ بنگ