محققان دانشگاه "اکول پلی‌تکنیک فدرال لوزان" سوییس در مطالعه اخیرشان دریافته‌اند بدن انسان در مکان‌های بسته که هوا حاوی ازون است، می‌تواند یک منبع انتشار آئروسل نانو خوشه‌ای(nanocluster aerosol) باشد.
اثرات مخرب آلودگی هوا عمدتا ناشی از ذرات ریز معلق در هوا است که آنها نیز از ترافیک و نیروگاه‌های زغال سنگ یا از طریق واکنش‌های شیمیایی با ترکیبات موجود در جو تولید می‌شوند.
در محیط‌های بسته مانند محیط داخل یک ساختمان، کوچک‌ترین ذرات(که به‌اصطلاح آئروسل‌های نانوخوشه‌ای نامیده می‌شوند) می‌توانند از پخت و پز، سوختن شمع‌ها، پرینت سه‌بعدی و قرار گرفتن انسان در معرض ازون(ozone) به وجود بیایند. هر زمان که ما با ازون برخورد می‌کنیم با چربی پوست ما واکنش داده و ذرات نانویی ایجاد می‌کند.
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، آلودگی هوا سالانه عامل مرگ زودرس هفت میلیون نفر در سراسر جهان است و این میزان مرگ و میز ناشی از آلودگی هوا تقریبا با تعداد مرگ افرادی که در اثر استعمال سیگار یا سوء تغذیه جان خود را از دست می‌دهند، یکسان است.
این موضوع که انسان‌ها از طریق پوست، لباس و فعالیت‌های تنفسی (مانند سرفه، عطسه یا تنفس) ذراتی را در هوا پخش می‌کنند، پیشتر شناخته شده بود. محققان گفته بودند این ذرات معمولا قطری در حدود یک میکرومتر یا بزرگتر دارند.
اما در این مطالعه، دانشمندان یک مکانیسم ناشناخته تولید ذرات را کشف کردند. آنها دریافتند که این ذرات از نظر اندازه بسیار کوچکتر و در حد چند نانومتر هستند.
ازون در غلظت‌های بالا می‌تواند سمی باشد. جالب است بدانید هنگامی که ازون با آلاینده‌های خاصی تماس پیدا می‌کند، باعث تشکیل آئروسل نانو خوشه‌ای می‌شود.
پیشتر دانشمندان این فرآیند را در محیط‌های بیرونی مورد بررسی قرار داده بودند بنابراین طی این مطالعه دانشمندان برای اولین بار این فرآیند را در یک فضای داخلی مورد مطالعه قرار دادند.
دانشمندان آزمایشات را در یک اتاقک با ابعاد ۲۲.۵ مترمکعبی که که چند فرد در آنجا قرار داشتند، آغاز کردند. این اتاقک از فولاد ضد زنگ ساخته شده بود و دانشمندان به گونه‌ای نیز آن را طراحی کرده بودند که بتوانند داخل آن متغیرهای خاصی مانند دما، رطوبت و سطح ازون را تغییر دهند و نحوه تاثیر آنها بر انتشار آئروسل نانو خوشه‌ای مشتق از انسان و غلظت سایر ترکیبات را اندازه‌گیری کنند.
در این مطالعه، دانشمندان همچنین به بررسی نقش سن افراد و نوع لباس پوشیدن آنها در این امر نیز پرداختند. آنها دریافتند که نوجوانان بیشتر از سالمندان و بزرگسالان جوان آئروسل نانو خوشه‌ای ساطع می‌کنند.
محققان گفتند ما در این مطالعه برای نخستین بار نشان دادیم که عملیات انتشار آئروسل نانوخوشه‌ای مستقیما از ترشحات چربی پوست در محیط‌های داخلی که ازون وجود دارد، صورت می‌گیرد. اگرچه اثرات خاص این ذرات بر سلامتی ناشناخته است، اما این ذرات می‌توانند به ذرات بزرگتری تبدیل شوند که این امر با نفوذ راحت‌تر آنها به ریه انسان و حتی انتقال به مغز و ایجاد مشکلاتی برای سلامتی انسان مرتبط هستند.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران