دانشمندان قصد دارند پیام جدیدی را برای موجودات هوشمند فرازمینی آماده و به اعماق فضا ارسال کنند. اما قبل از ارسال میخواهند دربارۀ محتوای پیام و نحوۀ بازخود آن به گفتگو بپردازند. آیا اصلا ارسال اطلاعات کار عقلانی است؟
به گزارش بیگ بنگ، فناوری مورد نیاز برای ارسال پیام هنوز آماده نیست. و اگر این پیغام ارسال شود، هزاران سال طول میکشد تا به مقصد برسد. به عبارت دیگر، هیچکس به این زودی انتظار پیام برگشتی از سوی موجودات بیگانه را ندارد. اما محققان در پس این پبغام برای بیگانگان امیدوارند که ایدههای آنها گفتوگویی را در مورد نحوۀ تماس با بیگانگان و آنچه باید بگوییم – و چگونگی جاودانگی بشریت به عنوان یک گونه – ایجاد کند.
“جاناتان جیانگ” اخترفیزیکدان در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) در کالیفرنیا، گفت: «ما میخواهیم پیامی را در یک بطری در اقیانوس کیهانی ارسال کنیم و بگوییم «هی، ما اینجا هستیم»، حتی اگر ما چند سال بعد اینجا نباشیم.»
تماس با موجودات بیگانه فضایی
پیام طراحی شده توسط جیانگ و تیمش قرار است در پنجاهمین سالگرد پیام آرسیبو، یعنی اولین تلاش پرقدرت برای تماس با بیگانگان فضایی، ارسال شود. پیام ارسالی در سال ۱۹۷۴ از کد دودویی استفاده کرد و اطلاعاتی دربارۀ سیستم شمارش ۱۰ تایی بشریت، مهمترین عناصر رایج و نقشه منظومه شمسی را به سمت خوشۀ ستارهای M13 واقع در ۲۵۰۰۰ سال نوری از زمین فرستاد. جالب است بدانید تاکنون تنها ۰.۲ درصد از مسافت مورد نظر برای ارسال پیام طی شده است.
پیام جدید که در نشریۀ arXiv منتشر شده، اطلاعات را به صورت دودویی رمزگذاری کرده و ریاضیات، فیزیک و زیستشناسی پایه را که بیگانگان برای درک انسان به آن نیاز دارند توصیف میکند. از جمله توصیف DNA، اسیدهای آمینه و گلوکز، همچنین حاوی نقشهای از کهکشان راه شیری، منظومه شمسی و خود زمین و شامل اطلاعاتی در مورد ساختار سیاره و جو آن است.
این پیام از چند جهت از پیشینیان خود پیشرفتهتر است. اول، نقشه آن از موقعیت کره زمین در کهکشان راه شیری دقیقتر از نقشهای است که در پیام آرسیبو وجود دارد. در آن پیام، دانشمندان سعی کردند از مکان ستارگان در حال چرخش به نام تپاختر به عنوان نشانههایی برای تعیین دقیق موقعیت زمین استفاده کنند. اما موقعیت تپاخترها در دورههای زمانی طولانی به اندازه کافی ثابت نمیماند و این ستارهها در وسعت کهکشان به راحتی از یکدیگر جدا میشوند. محققان در عوض از خوشههای ستارهای کروی در کهکشان راه شیری به عنوان نقاط عطفی در نقشه پیشنهادی خود استفاده کردند. این تودههای کروی ستارگان، درخشان و به راحتی قابل مشاهده هستند و به قدری ویژگیهای متمایز دارند که میتوانند به عنوان تابلوهای راهنمایی مفیدی عمل کنند.
همچنین دانشمندان اولین مُهر زمانی را در پیام قرار دادند تا هر بیگانهای که پیام را رهگیری میکند از زمان ارسال آن آگاه شود. اما چگونه میتوانید زمان را برای یک تمدن بیگانهی ناشناخته توضیح دهید که ممکن است روشهای بسیار متفاوتی برای اندازهگیری نسبت به زمینیها داشته باشد؟
“کیتیان جین”، یکی از طراحان پیام، از دانشگاه علوم کاربردی هانزه در هلند، گفت که پاسخ در اتم هیدروژن است. هیدروژن خنثیِ موجود در گاز میان ستارهای میتواند پس از برخورد با اتمها یا الکترونهای دیگر وارد حالت پرانرژی شود. پس از گذشت حدود ۱۰ میلیون سال، یکی از این هیدروژنهای پرانرژی دوباره به حالت کمانرژی باز میگردد – رویدادی به نام گذار اسپین-فلیپ (spin-flip transition). این گذار یک واحد زمانی جهانی مناسب را ایجاد میکند که به کمک آن میتوان متوجه شد این پیام چه مدتی پس از بیگ بنگ ارسال شده است.
“جین” گفت: «فکر میکنم این مسئله بسیار مهم است، زیرا اگر آن را مانند یک کپسول زمان ببینید، وقتی کسی آن را دریافت کند، متوجه میشود که چه زمانی ارسال شده است. آنها میتوانند تاریخ ما را بفهمند. “جین” افزود ممکن است امکان ارسال پیامهای متعدد با مُهرهای زمانی و اطلاعات به روز شده وجود داشته باشد تا تمدن بیگانهی فرضی بتواند در طول زمان اطلاعات بیشتری دربارۀ زمین کسب کند.
ارسال و دریافت پیام فضایی
جستجو برای هوش فرازمینی (SETI) را میتوان تقریباً به دو روش تقسیم کرد: غیرفعال و فعال. در “ستی غیرفعال” دانشمندان از تلسکوپهای عظیم برای گوش دادن یا جستجوی نشانههایی از حیات هوشمند استفاده میکنند. چنین نکاتی ممکن است شامل امواج رادیویی باشد که سهواً یا عمداً از سوی یک تمدن بیگانه ارسال میشود. “ستی فعال” شامل ارسال سیگنال است.
پیام جدید شامل یک نقاشی خطی از یک مرد و یک زن است که شبیه نقاشیهای روی پلاکهای پایونیر، اما برابرتر است: در حالی که در نسخههای دهه ۱۹۷۰ فقط مرد دستش را برای احوالپرسی بالا برده بود، در نسخه مدرن هم مرد و هم زن برای احوالپرسی دست خود را تکان میدهند. پیام پیشنهادی جدید به سمت حلقهای از ستارگان در فاصله ۱۳۰۰۰ سال نوری از مرکز کهکشان راه شیری ارسال خواهد شد. او گفت که تصور میشود این منطقه شامل تعدادی سیاره در مناطق قابل سکونت ستارگان آنها باشد. اگر موجودات فضایی وجود داشته باشند، به احتمال زیاد در آنجا هستند.
تلسکوپ آرسیبو دیگر وجود ندارد. این تلسکوپ در سال ۲۰۲۰ فرو ریخت و سپس تخریب شد. تلسکوپهایی که احتمالاً پیام را ارسال میکنند، تلسکوپ رادیویی کروی با دیافراگم پانصد متری در چین، که به عنوان تلسکوپ FAST نیز شناخته میشود، و آرایه تلسکوپ آلن در شمال کالیفرنیا هستند که برای جستجوی سیگنالهای فرازمینی طراحی شدهاند. در حال حاضر هیچیک از تلسکوپها نمیتوانند پیامی ارسال کنند – آنها فقط میتوانند پیام را دریافت کنند – اما تواناییهای انتقال پیام در آنها میتواند در بهروزرسانیهای آینده اضافه شود.
محققان امیدوارند که جرقهی گفتگو در مورد اطلاعاتِ ارسالی به فرازمینیها و علاقه به گوش دادن به پیامها را برانگیزند. با این حال انسانها قبلاً سیگنالهای رادیویی، تلویزیونی و راداری را به فضا ارسال کردهاند – حباب ارتباطاتی که حدود ۲۰۰ سال نوری وسعت دارد. استوارت تیلور، اخترفیزیکدان مؤسسه ستی که به ساخت پیام جدید کمک کرد، گفت: «دسترسی به این امر خیلی دور نیست – اما حباب به رشد خود ادامه خواهد داد و برداشتی که بشریت از خود انتقال میدهد ممکن است بهترین تصویر نباشد.
“تیلور” گفت: «احتمالاً ارسال یک پیام مثبت بهتر است، زیرا آنها میتوانند به حرف ما گوش دهند.» تیلور با اشاره به پستانداران نخستین صلحآمیز و خویشاوند شامپانزهها گفت: «امیدوارم که تمدن بیگانهای که به اندازۀ کافی برای رسیدن به ستارگان پیشرفت کرده باشد، با ما بسیار همکاری داشته باشد – «بونوبوهای کهکشان» – و توصیههای خوبی برای زمینیها در مورد چگونگی برطرف کردن اختلافاتمان داشته باشد. ما به نوعی تمدن «مبارز» شامپانزهها هستیم. برخی تمدنهای دیگر ممکن است اساساً شخصیت صلحآمیزتری داشته باشند، مانند بونوبوها.»
منبع: سایت علمی بیگ بنگ