با وجود تهدید "دیمیتری روگوزین" رئیس آژانس فضایی روسیه مبنی بر احتمال سقوط ایستگاه فضایی بین‌المللی در آمریکا، اروپا یا هند و چین در پی تحریم روسیه بر اثر تجاوز به خاک اوکراین و در حالی که ماژول رانشگر اولیه ایستگاه فضایی بین‌المللی(ISS) متعلق به روسیه است، سوالی که پیش می‌آید این است که آیا ایستگاه فضایی بدون پشتیبانی موتور رانشگر روسیه می‌تواند در مدار بماند؟
به گزارش ایسنا و به نقل از آی‌ای، ساعاتی پس از اینکه روز پنجشنبه “ولادیمیر پوتین” رئیس جمهور روسیه به ارتش خود دستور حمله به اوکراین را صادر کرد، رئیس آژانس فضایی روسیه در تهدیدی غیر مستقیم اعلام کرد که ممکن است ایستگاه فضایی بین‌المللی بر زمین سقوط کند.
این سناریو که “دیمیتری روگوزین” مدیرکل “روسکاسموس” در حساب کاربری توییتر خود نوشت، احتمالا به دلیل تحریم‌های جدید اعمال شده علیه روسیه توسط ایالات متحده و متحدانش در ناتو بوده است.
وی در آن توییت نوشت: اگر همکاری با ما را متوقف کنید، چه کسی ایستگاه فضایی بین‌المللی را از یک خروج از مدار کنترل نشده و سقوط روی ایالات متحده یا اروپا نجات می‌دهد؟
“روگوزین” در ادامه نوشت: همچنین احتمال سقوط این سازه ۵۵۱ تنی بر روی کشورهای هند و چین وجود دارد. آیا می‌خواهید آنها را با چنین چشم اندازی تهدید کنید؟
در حالی که به نظر می‌رسد این یک تهدید اغراق آمیز و بی پایه و اساس است، اما غیرممکن هم نیست. ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار نزدیک زمین مستقر است که دسترسی به آن را آسان‌تر می‌کند.
اما همچنین کشش اتمسفر در این مدار، زیاد است که سرعت آن را کاهش می‌دهد و هرچه یک جسم در این مدار، کندتر حرکت کند، به ورود مجدد به جو و سوختن در آن نزدیک‌تر می‌شود.
به همین دلیل است که فضاپیمای “پروگرس” متعلق به روسیه معمولاً برای تقویت دوره‌ای ایستگاه فضایی بین‌المللی به منظور حفظ ارتفاع استفاده می‌شود و با هر بار تکرار این کار، آن را از ورود به جو زمین و سوختن و سقوط روی زمین نجات می‌دهد و اگر این فرآیند لغو شود، ایستگاه فضایی بین‌المللی به روش دیگری برای حفظ خود نیاز دارد.
ایستگاه فضایی بین‌المللی با سرعتی باورنکردنی حرکت می‌کند تا در بالای افق زمین در مدار باقی بماند. این فضاپیما تقریباً با سرعت بیش از ۲۸ هزار کیلومتر در ساعت، هر ۹۰ دقیقه یک دور به دور زمین می‌چرخد. ارتفاع متوسط آن ۴۰۰ کیلومتر است، اما حتی با وجود این ارتفاع، هنوز ذرات ریزی وجود دارند که به سطح ایستگاه فضایی بین‌المللی برخورد می‌کنند و با هر ضربه‌ای سرعت آن را کاهش می‌دهند.
در مجموع، این ذرات باعث می‌شوند این ایستگاه عظیم که به اندازه یک زمین فوتبال است، به تدریج سرعت خود را از دست بدهد که این کاهش سرعت به این معنی است که مدار آن تحلیل می‌رود و به ورود مجدد به جو زمین نزدیک می‌شود. برای مقابله با این موضوع، فضاپیمای روسی موسوم به “پروگرس ام‌اس-۱۹”(Progress MS-۱۹) که به ایستگاه فضایی متصل است و بخش روسی این ایستگاه محسوب می‌شود، مانورهای تقویت مجدد را برای حفظ ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار انجام می‌دهد.
اگر “پروگرس” خاموش یا غیرفعال شود و یا حتی به خواست روسیه از ایستگاه فضایی جدا شود، ممکن است مانورپذیری ایستگاه فضایی را کاهش دهد که همان چیزی است که به نظر می‌رسد منظور رئیس “روسکاسموس” بوده است.
“روگوزین” در ادامه توییت خود افزود: ایستگاه فضایی بین‌المللی از فراز روسیه نمی‌گذرد، بنابراین همه خطرات برای شماست. برای آن آماده هستید؟
این خطرات همیشه وجود دارند، زیرا ایستگاه فضایی بین‌المللی هر ۹۰ دقیقه بر فراز چندین قاره پرواز می‌کند. اما فضاپیمای “پروگرس” تنها روش برای تقویت مجدد ایستگاه فضایی نیست، چرا که سایر ماژول‌های این ایستگاه نیز دارای پیشرانه‌هایی هستند که در صورت نیاز می‌توانند آن را تقویت و تسریع کنند.
در گذشته، شاتل‌های فضایی ناسا این مانورها را برای ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام می‌دادند. اما اکنون شاید یکی از وسایل نقلیه تجاری، شاید یکی از کپسول‌های “دراگون” متعلق به شرکت فضایی خصوصی “اسپیس‌ایکس” بتواند به عنوان جایگزینی بالقوه برای تقویت مجدد ایستگاه فضایی بین‌المللی عمل کند.
اما این کار احتمالاً ضروری نخواهد بود، چرا که با وجود تحریم‌های جدید آمریکا علیه روسیه پس از تهاجم این کشور به خاک اوکراین، ناسا اعلام کرده است که همکاری در فضا میان ایالات متحده و روسیه بدون مانع ادامه خواهد یافت.
سخنگوی ناسا گفت: ناسا به همکاری با همه شرکای بین‌المللی خود از جمله شرکت فضایی دولتی “روسکاسموس” برای عملیات ایمن مداوم ایستگاه فضایی بین‌المللی ادامه می‌دهد.
وی افزود: همکاری فضایی غیرنظامی آمریکا و روسیه ادامه خواهد یافت و هیچ تغییری در پشتیبانی ناسا برای عملیات مداوم در مدار و ایستگاه زمینی برنامه‌ریزی نشده است.
در هر حال تا زمانی که روسیه تدابیر شدیدی را برای قطع مشارکت مدنی خود با ناسا و سایر آژانس‌های فضایی مانند آژانس فضایی اروپا اتخاذ نکند، ماموریت های علمی و تجاری در ایستگاه فضایی بین‌المللی ادامه خواهد داشت.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران