خورشید روزهای پرتلاطمی را پشتسر میگذارد و در چند روز گذشته، یکی از بزرگترین فورانهای پلاسمایی را منتشر کرد که ممکن است در آینده بازهم تکرار شود.
خورشید روزهای پرتلاطمی را پشتسر میگذارد و در چند روز گذشته، یکی از بزرگترین فورانهای پلاسمایی را منتشر کرد که ممکن است در آینده بازهم تکرار شود.
در چند هفتهی گذشته، ستارهی منظومهمان بهشدت مشغول بوده و در این مدت، مجموعهای از فورانهای عظیم پلاسمایی را در فضا منتشر کرده است. شاید چشمگیرترین فوران خروج جرمی قدرتمند تاج خورشیدی و شرارهای عظیم بود که ۱۵ فوریه درست قبل از نیمهشب از آنسوی خورشید به داخل فضا پرتاب شد. براساس اندازه، احتمالاً این رویداد قدرتمندترین فوران خورشیدی است که در دستهی شرارههای کلاس X قرار میگیرد.
ازآنجاکه شراره و خروج جرم تاج خورشیدی (CME) بهسمت زمین منتشر نشدند، بعید است بتوانیم آثار مرتبط با این طوفان ژئومغناطیسی را ببینیم. این طوفان زمانی رخ میدهد که فوران خورشیدی با جوّ زمین برخورد کند. یکی از پیامدهای چنین طوفانی درصورت برخورد با جوّ زمین، تداخل در ارتباطات و نوسانهای شبکهی نیرو و شفقهای قطبی است؛ اما شدتگرفتن این فعالیت نشان میدهد ممکن است چنین طوفانهایی در آینده هم رخ دهند. جونوی ژائو از گروه هلیوسیزمولوژی دانشگاه استنفورد میگوید:
این طوفان دومین منطقهی فعال آنسوی خورشید پس از طوفان سپتامبر ۲۰۱۷ است. اگر شدت این منطقه حین چرخش حفظ شود و بهسمت زمین قرار بگیرد، میتوانیم شاهد شرارههای هیجانانگیزی باشیم.
بهنقل از SpaceWeatherLive که فعالیت خورشیدی را ردیابی میکند، خورشید در ماه فوریه بهصورت روزانه فوران کرده است و این فورانها در بعضی روزها با شرارههایی همراه بودند. این شرارهها براساس درجهی قدرت در رتبهی دوم و در گروه M قرار میگیرند: یک شرارهی M1.4 در ۱۲ فوریه و یک شرارهی M1 در ۱۴ فوریه و یک شرارهی M1.3 در ۱۵ فوریه. همچنین پنج شراره هم از کلاس M در ماه ژانویه منتشر شدند.
۲۹ ژانویه، طوفان ژئومغناطیسی متوسطی با ۴۰ ماهوارهی استارلینکی که تازه پرتاب شده بودند، در مدار پایین زمین برخورد کرد. این طوفان با شرارهای از نوع M همراه بود. براساس سرعت مواد، معمولاً چند روز طول میکشد تا مواد دفعشدهی فوران خورشیدی به زمین برسند. شرارههای دیگر که از آغاز فوریه تاکنون منتشر شدهاند، در کلاس C قرار میگیرند.
با اینکه ترسناک بهنظر میرسد، افزایش فعالیت خورشید در بازهی حداکثر خورشیدی کاملاً عادی است. این بازه فعالترین زمان چرخهی خورشیدی است. خورشید معمولاً چرخههای فعالیت یازدهساله دارد. هر چرخه حداکثر و حداقل تعریفشدهای دارد. چرخههای خورشیدی براساس میدان مغناطیسی خورشید تعریف میشوند که هر یازده سال یک بار میچرخد و جای قطب شمال و جنوب خورشید تغییر میکند.
حداقل خورشیدی که براساس حداقل سطح لکهها و فعالیت گدازهای خورشیدی تعریف میشود، انتهای یک چرخه و آغاز چرخهای دیگر را تعیین میکند و زمانی رخ میدهد که میدان مغناطیسی خورشید در ضعیفترین حالت خود قرار دارد. بههمیندلیل، میدان مغناطیسی خورشید فعالیت آن را کنترل میکند. لکههای خورشیدی به مناطق موقتی با میدان مغناطیسی قوی گفته میشود؛ درحالیکه دلیل خروج جرم تاج خورشیدی از شرارهها، جداشدن و اتصال مجدد خطوط میدان مغناطیسی است. جدیدترین حداقل خورشیدی ۱۹ دسامبر بهوقوع پیوست. به نقل از اکانت توییتری Halo CME:
دو شرارهی خورشیدی ۱۲ فوریهی ۲۰۲۲ بهقدری چشمگیر بودند که انیمیشن زیر را ساختم. گرچه موقعیت اولیهی غربی آنها از اثر ژئو جلوگیری میکند. در رویداد بعدی، تنها بخش دوم از جنوبیترین منطقه فورانی بود و شرارهی شمالی اثری سراسری نداشت.
لکههای خورشیدی معمولاً زمانی شکل میگیرند که میدان مغناطیسی خورشیدی پیچ خورده شود. این اتفاق بدیندلیل رخ میدهد که استوای خورشیدی سریعتر از دیگر عرضهای جغرافیایی آن میچرخد. درحالحاضر، ۱۱۱ لکهی خورشیدی روی سطح خورشید وجود دارند؛ هرچند تمام آنها از نوع فعال فورانی نیستند.
حداکثر خورشیدی حوالی جولای ۲۰۲۵ رخ خواهد داد. بهسختی میتوان میزان فعالیت هر چرخه را پیشبینی کرد؛ زیرا عامل این فعالیتها هنوز مشخص نیست. گرچه براساس پژوهشی جدید میزان فعالیت به تراز ۱۱٫۰۷ ساله سیارهها مربوط است، دانشمندان در سال ۲۰۲۰ به شواهدی دست یافتند که نشان میدهد خورشید احتمالاً وارد قویترین چرخهی ثبتشدهاش شده است. درهرصورت، باید دید روند فعلی چرخهی خورشیدی ادامه پیدا میکند یا خیر.
منبع: زومیت