یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که ترکیب سنگ‌هایی که یک شهاب‌سنگ در هنگام برخورد به زمین به آنها برخورد می‌کند، در میزان مرگبار بودن آن برخورد بیشتر تعیین کننده است تا اندازه آن شهاب‌سنگ.
به گزارش ایسنا و به نقل از دیلی میل، بر اساس یک مطالعه جدید، ترکیب سنگ‌هایی که یک شهاب‌سنگ هنگام رسیدن به زمین به آنها برخورد می‌کند، در میزان مرگبار آن برخورد تعیین‌کننده است، نه فقط اندازه آن.
زمین در طول تاریخ ۴.۵ میلیارد ساله خود توسط سنگ‌های فضایی زیادی بمباران شده است که باعث تولید غبار جوی شده و سطح آن را آشفته کرده است.
اکنون یک تیم متخصص از دانشگاه “لیورپول” به دنبال این بودند که دریابند چرا برخی از شهاب‌سنگ‌ها باعث انقراض دسته جمعی می‌شوند، مانند آنچه که بر سر دایناسورها آمد، در حالی که برخی دیگر کمتر مرگبار بوده‌اند.
بنابراین محققان دانشگاه لیورپول ۴۴ برخورد را در ۶۰۰ میلیون سال گذشته تجزیه و تحلیل کردند.
آنها دریافتند شهاب‌سنگ‌هایی که به صخره‌های غنی از “پتاسیم فلدسپات” برخورد می‌کنند، صرف نظر از اندازه خودِ شهاب سنگ، همیشه منجر به یک انقراض دسته جمعی می‌شوند.
“پتاسیم فلدسپات”(Potassium feldspar) یک ماده معدنی اساسی در رویدادهای انقراض دسته جمعی و ماده‌ای غیرسمی است، اما به عنوان یک هواپخش هسته‌یخی قوی عمل می‌کند که به شدت بر پویایی ابرها تأثیر می‌گذارد.
“فلدسپات” که قبلا “فلسپار” نامیده می‌شد، نوعی کانی بلورین است که از سیلیکات آلومینیم و سدیم و پتاسیم و کلسیم تشکیل شده و در سنگ‌های آذرین یافت می‌شود.
هسته یخی نیز ذره‌ای است که به عنوان هسته تشکیل بلور یخ در جو عمل می‌کند.
نفوذ “پتاسیم فلدسپات” به ابرها، به آنها اجازه می‌دهد تا تشعشعات خورشیدی بیشتری را از خود عبور دهند که به نوبه خود سیاره را گرم می‌کند و آب و هوا را به شدت تغییر می‌دهد.
وقتی این اتفاق می‌افتد، جو را نسبت به گرم شدن ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای مانند فوران‌های آتشفشانی بزرگ حساس‌تر می‌کند.
دکتر “کریس استیونسون” رسوب شناس دانشگاه “لیورپول” و یکی از نویسندگان این مطالعه بین‌المللی است. وی می‌گوید: برای چندین دهه دانشمندان درباره اینکه چرا برخی از شهاب‌سنگ‌ها باعث انقراض دسته‌جمعی می‌شوند و برخی دیگر که حتی شهاب‌سنگ‌های واقعاً بزرگی هستند، این کار را نمی‌کنند، متحیر بودند.
وی افزود: وقتی داده‌ها را کنار هم می‌گذاریم، شگفت‌انگیز هستند، حیات روی کره زمین در طول چهار مورد از بزرگترین برخوردهای شهاب سنگی با قطر دهانه ۴۸ کیلومتری به شکل عادی ادامه یافته است، در حالی که برخوردی به اندازه نصف آن در پنج میلیون سال پیش به یک انقراض جمعی منجر شده است.
تاکنون تعدادی از فرضیات برای توضیح اینکه چرا برخی از برخوردها منجر به انقراض دسته‌جمعی می‌شوند، از جمله فوران‌های آتشفشانی بزرگ، مطرح شده بود.
دکتر “استیونسون” می‌گوید: با استفاده از این روش جدید برای ارزیابی محتوای مواد معدنی مورد برخورد با شهاب‌سنگ‌ها، نشان می‌دهیم که هر بار که یک شهاب‌سنگ، چه بزرگ و چه کوچک، به سنگ‌های غنی از “پتاسیم فلدسپات” برخورد می‌کند، با یک رویداد انقراض جمعی مرتبط است.
محققان می‌گویند که این مطالعه، یک راه کاملاً جدید از تحقیقات را باز می‌کند، از جمله اینکه دقیقاً چه چیزی حیات را در طول هر یک از قسمت‌های برخوردها از بین می‌برد.
به گفته محققان، تاکنون تنها برخورد شهاب‌سنگ‌ها بوده که توانسته است سازمان هواپخشی آب و هوا را تغییر دهد.
دکتر “استیونسون” می‌گوید: با این حال، فعالیت‌های انسان امروزی، مکانیسم مشابهی را با افزایش انتشار ذرات معلق در هوا به جو نشان می‌دهد.
این مطالعه در مجله Geological Society of London منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران