یک پروانه تک‌بال در دل فضا

این تصویر خیره‌کننده در نور مرئی توسط تلسکوپ جمنای(Gemini) ثبت شده است و گویی می‌تواند هر لحظه از صفحه به سمت بیرون پر بزند.

به گزارش ایسنا و به نقل از فیز، این جرم آسمانی جریانی از گاز به نام سحابی مادون قرمز آفتاب‌پرست(Chamaeleon Infrared Nebula) است. این نام از آن جهت برای این سحابی انتخاب شده که در برخی طول موج‌های فروسرخ می‌درخشد و البته می‌توان آن را در نور مرئی نیز مشاهده کرد مشابه آنچه که در این تصویر می‌توان دید.

در مرکز این سحابی و در مرکز تصویر “موتور سحابی” پنهان شده است. ستاره‌ای با جرم کم با جرمی کمتر از خورشید ما که با نواری تیره پوشیده شده است. اگرچه این ستاره از دیدها پنهان است اما این ستاره جوان و سرد گازهایی سریع به سمت بیرون منتشر می‌کند که تونلی در میان ابر میان‌ستاره‌ای ایجاد کرده‌اند. نور فروسرخ و مرئی که این ستاره منتشر می‌کند از میان این تونل می‌گذرد و پخش می‌شود و این سحابی بازتابی را ایجاد می‌کند.

سحابی‌های بازتابی نور ستاره یا ستارگان نزدیک به خود را منعکس می‌کنند.

جرم روشن و سرخ‌رنگ سمت راست تصویر محل قرار گیری برخی از سریع‌ترین جریان‌های گازی را نشان می‌دهد که پس از برخورد با گازهای کم سرعت‌تر از خود نور منتشر می‌کنند.

به این اجرام “هربیگ-هارو”(Herbig-Haro) و HH ۹۰۹A گفته می‌شود. سایر اجرام هربیگ-هارو در لبه‌های تصویر در سمت راست و چپ دیده می‌شوند. هربیگ-هاروها در اثر برخورد گازهای داغ به وجود می‌آیند.

ستاره‌شناسان می‌گویند که نوار تیره رنگ در مرکز سحابی آفتاب‌پرست یک قرص پیراستاره‌ای است. توده‌ای از گاز و غبار به شکل حلقه یا دیسک که حول محور یک ستاره می‌چرخد.

قرص‌های پیراستاره‌ای به طور معمول با ستاره‌های جوان در ارتباط هستند و مواد لازم برای ساخت سیاره‌ها را فراهم می‌کنند. دلیل آنکه این قرص به صورت یک نوار دیده می‌شود و نه به صورت یک دایره آن است که در این تصویر لبه آن قابل رویت است و تنها یک لبه از آن را می‌توان از زمین مشاهده کرد.

پس‌زمینه آبی‌رنگ این تصویر نیز در نتیجه‌ی بازتاب نور ستاره‌ای دیگر در خارج از تصویر ایجاد شده است.

سحابی فروسرخ آفتاب‌پرست در ابر تیره آفتاب‌پرست ۱ در کنار آفتاب‌پرست ۲ و ۳ قرار دارد. این سه ابر تیره مجموعه آفتاب‌پرست را تشکیل می‌دهند که منطقه‌ای برای تشکیل ستارگان است و بخش عمده صورت فلکی آفتاب‌پرست را در آسمان نیمکره جنوبی در بر می‌گیرد.

منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران