صنعت "ارزهای رمزنگاری شده "(cryptocurrency) به سرعت در حال گسترش است و همزمان با رشد آن، نگرانی‌ها در مورد اثرات زیست‌محیطی این صنعت نیز افزایش می‌یابد اما آیا می‌توان با استفاده از انرژی تجدیدپذیر این اثرات مخرب را بهبود بخشید؟
به گزارش ایسنا، استخراج “بیت کوین”(Bitcoin)، محبوب‌ترین ارز رمزنگاری شده، بسیار پر هزینه است و توسط میلیون‌ها رایانه‌ی پر قدرت در سراسر جهان انجام می‌گیرد. این موضوع علاقه‌مندان را در شرایط سختی قرار می‌دهد. آنها می‌گویند که ارز دیجیتال می‌تواند به شبکه اینترنت غیرمتمرکز قدرت بخشد و اقتصاد بانکی، مالی، خرید، سرگرمی و حتی تعاملات انسانی را تغییر دهد.
اما صنعت ارز رمزنگاری شده که در حال حاضر بالای دو تریلیون دلار ارزش دارد باید مانند سایر صنایع، تغییرات جوی را در نظر داشته باشد. “اتریوم”(ethereum)، دومین ارز رمزنگاری شده محبوب در جهان، مانند بیت‌کوین انرژی زیادی مصرف می‌کند اما سازندگان آن قصد دارند تا با روشی سازگارتر با محیط زیست به استخراج آن بپردازند. اما پیش از آن که به این موضوع بپردازیم باید به چند سوال اصلی پاسخ دهیم.
ارز رمزنگاری شده چیست؟
ارز رمزنگاری شده پول دیجیتال غیر متمرکز است که براساس فناوری بلاک چین ساخته شده است. احتمالا با انواع محبوب آن مانند بیت‌کوین و اتریوم آشنایی دارید اما باید بدانید که بیش از پنج هزار ارز دیجیتال مختلف وجود دارد. از ارز رمزنگاری شده می‌توان برای خرید کالاهای معمولی و دریافت خدمات روزمره استفاده کرد اما بیشتر مردم از آن برای خرید سهام و فلزات گران‌بها استفاده می‌کنند. در حالی که این صنعت جدید و هیجان‌انگیز است اما خرید آن می‌تواند خطرناک نیز باشد و باید برای درک نحوه‌ی عملکرد این سیستم مطالعه و جستجوی زیادی انجام دهید.
فناروی بلاک چین(زنجیره بلوکی) چیست؟
بلاک چین سیستمی برای ثبت و ذخیره داده‌ها است. این داده‌ها می‌تواند تراکنش بانکی، اسناد مالیکت، پیام‌های شخصی و سایر اطلاعات را در بر بگیرد. ویژگی بلاکچین این است که کار ذخیره این داده‌ها بدون نظارت مدیر یا صاحب امتیاز مرکزی انجام می‌شود و نمی‌توان با تخریب نقطه مرکزی، داده‌های ذخیره شده را تحریف یا نابود کرد.
چرا استخراج رمز ارز تا این اندازه انرژی‌بر است؟
“الکس دی وریس”(Alex de Vries) ، دانشمند داده می‌گوید: استخراج رمزارز به معنای ساخت بلوک‌های جدید برای زنجیره بلوکی است. برای تکمیل این بلوک‌ها چندین میلیون دستگاه باید به فعالیت بپردازند و این موضوع نیازمند انرژی زیادی است.
آیا می‌توان برای استخراج بیت‌کوین از انرژی خورشیدی استفاده کرد؟
استخراج ارزهای دیجیتال با استفاده از انرژی خورشیدی امکان پذیر است. در واقع می‌توان گفت برای این کار لازم است.
مصرف برق سالانه فعالیت‌های مرتبط با استخراج رمز ارز معادل مصرف سالانه برق کشور آرژانتین است و ناگفته نماند که این فعالیت‌ها باعث انتشار بیش از ۳۷ مگاتن گاز دی‌اکسیدکربن می‌شود.
بسیاری از افراد سراسر جهان از صفحات خورشیدی استفاده می‌کند و از این صفحات می‌توان برای استخراج رمزارز نیز استفاده کرد.
صفحات خورشیدی در یک روز معمولی حدود ۵.۵ کیلووات ساعت بر متر مربع انرژی تولید می‌کنند. استخراج رمزارز نیازمند حداقل ۴۵۰ تا ۵۰۰ وات انرژی است و اگر از چندین واحد پردازش گرافیکی استفاده شود میزان انرژی مورد نیاز به ۹۰۰ تا ۱۵۰۰ وات می‌رسد. این بدان معناست که برای فعال نگه داشتن سیستم مورد نیاز به سه تا شش متر مربع صفحه خورشیدی نیاز است.
با این حال این مقدار تنها برای فعالیت سیستم‌ها کافی است و انرژی برای زمان ابری بودن هوا یا شب ذخیره نخواهد شد در نتیجه برای حفظ عملکرد سیستم‌ها و ذخیره انرژی باید از شش تا ۱۲ متر مربع صفحه خورشیدی استفاده کنید.
استفاده از انرژی خورشیدی نه تنها باعث سود بردن از نور خورشید می‌شود بلکه راهی برای کاهش اثرات مخرب زیست‌محیطی استخراج رمزارز نیز هست.
استفاده از انرژی خورشیدی به کاهش تقاضای سوخت‌های فسیلی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و اثر کربن کمک می‌کند.
تغییر منبع انرژی از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های پایدار، انتشار گازهای گلخانه‌ای را به اندازه کاشت ۲۰۰ درخت در سال کاهش می‌دهد.
هر سیستم استخراج رمزارز به طور متوسط شش تا ۱۴ پردازنده گرافیکی دارد که هرکدام انرژی برق مصرف می‌کنند اما مصرف برق باعث هزینه‌بر بودن استخراج رمزارز نمی‌شود بلکه هزینه‌ی زیاد این کار ناشی از دستگاه‌های خنک‌کننده این سیستم‌ها است.
یکی از چالش برانگیزترین کارها ایجاد تعادل میان هزینه‌ی صرف شده و رمزارز استخراج شده است. با رشد شبکه‌ی بلاک چین انرژی بیشتری مورد نیاز است و این بدان معناست که سوخت فسیلی زیادی باید استفاده شود. استفاده از انرژی خورشیدی راهی عالی برای افزایش سوددهی و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی است.
استفاده از انرژی خورشیدی مفهوم جدیدی است که از سال ۲۰۱۷ محبوبیت پیدا کرده است.
انرژی سبز اگر هنگام تولید مورد استفاده قرار نگیرد هدر خواهد رفت. باتری‌هایی که انرژی تجدیدپذیر را برای زمانی که باد و نور خورشید وجود ندارد ذخیره می‌کنند در صنعت انرژی بسیار ارزشمند هستند.
راه دیگری که به وسیله آن می‌توان استخراج رمزارز را پایدار کرد استفاده از انرژی هدر رفته است برای مثال می‌توان از انرژی مشعل گازی در مناطق استخراج نفت و گاز استفاده کرد. مَشعَل‌سوزی پدیده‌ای است که در آن گازهای اضافه در مکان‌های استخراج نفت و گاز سوزانده می‌شود.
“پائول پراگر”(Paul Prager)، بنیانگذار شرکت استخراج رمزارز “تراوولف”(terawulf) می‌گوید: وقتی شما یک شبکه برق دارید می‌خواهید آن را پایدارتر کنید. انرژی آبی، بادی و خورشیدی همگی گزینه‌های خوبی برای این کار هستند.
آیا استفاده از انرژی هدر رفته برای استخراج رمزارز آن را پایدارتر می‌کند؟
“دی وریس” می‌گوید: استخراج بیت‌کوین انرژی زیادی مصرف می‌کند اما اگر این انرژی در صورت عدم استفاده هدر برود بنابراین مشکلی وجود ندارد و می‌توان از آن بهره برد.
اثرات زیست‌محیطی فراتر از مصرف بی‌رویه برق
یکی از مواردی که اغلب نادیده گرفته می‌شود اثر سخت‌افزارهای استخراج رمزارز بر محیط زیست است. این تجهیزات به سرعت قدیمی می‌شوند و آلودگی سمی الکترونیکی تولید می‌کنند. این مواد سمی باعث آلودگی آبی می‌شوند و انرژی‌های تجدیدپذیر هم قادر به حل این معضل نیستند.
تلاش برای سازگار شدن استخراج رمزارز با محیط زیست ادامه دارد
در ماه مارس، “شیل اینگ روکه”(Kjell Inge Røkke)، دومین فرد ثروتمند نروژ، بر پروژه‌ای به نام “Seetee” سرمایه‌گذاری کرد. هدف این برنامه انتقال مراکز استخراج بیت‌کوین به مکان‌هایی است که در آنها مزارع انرژی تجدیدپذیر در زمان کمبود تقاضا انرژی مازاد تولید می‌کنند. این انرژی اضافی برای استخراج رمزارز استفاده می‌شود. بنابراین هزینه استخراج کم و انتشار کربن صفر می شود و مزرعه بادی یا خورشیدی یک مشتری قابل اعتماد خواهد داشت.
“دی وریس” می‌گوید: این رویکرد یک نقص مهلک دارد. فرض بر آن است که استخراج رمزارز زمانی که انرژی برای مصارف دیگر مورد نیاز است، متوقف شود. این در حالی است که استخراج تنها زمانی کارآمد است که مداوم و بی‌وقفه انجام شود. این یک رقابت است و با هر بار غیرفعال کردن دستگاه‌ها درآمدی از دست می‌دهید که هرگز بازنخواهد گشت.
با این حال برخی از استخراج‌های بیت‌کوین با انتشار کربن صفر انجام می‌شود. در چین برخی از این عملیات‌ها به صورت فصلی تغییر می‌کند و در فصل تابستان از انرژی آبی کم هزینه استفاده می‌شود و در زمستان مجدد از زغال سنگ استفاده می‌شود. در کانادا و شمال غربی اقیانوس آرام آمریکا نیز برخی شرکت‌ها به دنبال استفاده از انرژی‌های ارزان‌قیمت هستند. در نظرسنجی سال ۲۰۱۹ که از ۲۸۰ شرکت استخراج رمزارز انجام شد، ۳۹ درصد گزارش دادند که از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده می‌کنند. شش مورد از رمزارزهایی که نسبت به سایرین پایدارتر هستند شامل “چیا”(Chia)، “آیوتا”(IOTA)، “کاردانو”(Cardano)، “نانو”(Nano)، “سولارکوین”(Solarcoin) و “بیت‌گرین”(Bitgreen) هستند.
اما آیا استخراج رمز ارز بهترین راه استفاده از نیروی‌های تجدیدپذیر است؟
“دی وریس” می‌گوید: اگر به اندازه کافی صبر کنیم شبکه برق نیز از نظر زیست‌محیطی بهبود می‌یابد اما در حال حاضر بیت‌کوین باعث تغییراتی شده است. انرژی‌های تجدیدپذیری که می‌توانستند برای پاکسازی شبکه برق مورد استفاده قرار بگیرند اکنون صرف استخراج بیت‌کوین می‌شوند.
استخراج رمزارزهای دیجیتال که امروزه محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند چالش‌های زیادی دارد و اثرات منفی زیست‌محیطی بسیاری بر جای می‌گذارد. در حال حاضر بهترین راه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر است تا از انتشار کربن و گازهای گلخانه‌ای جلوگیری شود و به نظر می‌رسد طی سال‌های آینده شرکت‌های بیشتری به این انرژی‌ها روی بیاورند.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران