محققان نانوساختارهای قابل برنامهریزی از جنس DNA ساختند که میتوان آنها را بهگونهای برنامهریزی کرد که وارد غشاء سلول شوند. این نانوساختارها را میتوان برای حمل ترکیبات دارویی استفاده کرد.
دکتر متیو بیکر از دانشگاه نیوساوثولز و دکتر شلی ویکام از دانشگاه سیدنی رهبری این مطالعه را بر عهده داشتند که نتایج آن در نشریه Nucleic Acids Research منتشر شده است.
این نتایج بهترین روش طراحی و ساخت نانوساختارهای DNA را برای دستکاری موثر لیپوزومهای مصنوعی ارائه میدهد. لیپوزومهای مصنوعی، حبابهای کوچکی هستند که بهطور رایج برای انتقال داروهای ضدسرطان و سایر بیماریها استفاده میشوند. با اصلاح شکل، تخلخل و واکنشپذیری لیپوزومها، کاربردهای بسیار بیشتری در این ساختار به وجود میآید و میتوان از آنها در حوزههایی مانند ساختن سیستمهای مولکولی کوچک که محیط خود را حس کرده و به سیگنال رهاسازی محمولههای دارویی پاسخ میدهند، استفاده کرد.
دکتر مت بیکر از محققان این پروژه میگوید که در این مطالعه چگونگی ساختن «بلوکهای کوچک» از DNA ارائه شدهاست و چگونگی برچسبگذاری بهتر این بلوکها با کلسترول برای چسبیدن آنها به چربیها مشخص شدهاست. لیپیدها ترکیبات اصلی مورد استفاده در سلولهای گیاهی و جانوری هستند.
دکتر بیکر میگوید:«یکی از کاربردهای اصلی مطالعه ما، حسگری زیستی است. شما میتوانید چند قطره از این محلول را برای یک نفر مورد استفاده قرار دهید، این قطرات در بدن حرکت میکند، محیط را پایش کرده و نتیجهای را ارائه میدهد.»
فناورینانو لیپوزومی با استفاده از لیپوزومها در واکسنهای RNA مانند واکسنهای ضدکرونای فایزر و مادرنا مورد توجه قرار گرفته است.
دکتر بیکر میگوید: «این کار روشهای جدیدی را برای قرار دادن لیپوزومها در محل خود و سپس بازکردن آنها در زمان مناسب نشان میدهد. ما به راحتی میتوانیم اجزای مختلف را داخل و خارج کرده و چگونگی کار آنها را تغییر دهیم.»
پیش از این دانشمندان برای یافتن شرایط بافر مناسب برای لیپیدها و لیپوزومها تلاش میکردند تا مطمئن شوند که نانوساختار DNA آنها به لیپوزومها چسبیده است.
آنها همچنین با بهترین روش DNA را با کلسترول مزین میکردند که این ساختار نه تنها به غشا برود بلکه تا آنجا که لازم است در آنجا بماند.
بیکر میگوید: «ما همه این موارد را بررسی کردیم و نشان دادیم که میتوانیم شرایط مناسبی را برای ساختارهای DNA ایجاد کنیم تا بهطور قابل اعتماد به لیپوزومها متصل شوند و کارهای لازم را انجام دهند.»
دکتر بیکر میگوید: «غشاء سلولی در زندگی بسیار مهم است، زیرا اجازه میدهد تا محفظهها تشکیل شوند و بنابراین انواع مختلف بافت و سلولها از هم جدا شوند. همه اینها متکی بر این است که غشاها بهطور کلی نفوذناپذیر هستند. در اینجا ما نانوساختار DNA کاملاً جدیدی را ایجاد کردهایم که میتوانیم درصورت نیاز، سوراخهایی را در غشاء ایجاد کنیم تا بتوانیم سیگنالهای مهم را از یک غشاء عبور دهیم.»