پژوهشگران "دانشگاه کمبریج" در بررسی جدید خود دریافتند که شاید یک پروتئین خاص بتواند امکان تغییر دادن خاطرات و پاک کردن خاطرات بد را نشان دهد.
دانشمندان “دانشگاه کمبریج” (Cambridge University) در بررسی جدیدی دریافتهاند که یک پروتئین خاص میتواند به عنوان نشانگر مورد استفاده قرار بگیرد تا نشان دهد که آیا میتوان خاطرات عاطفی را تغییر داد یا فراموش کرد. اگرچه این پژوهش روی حیوانات انجام شده است، اما دانشمندان امیدوارند که این یافتهها نهایتا به افراد مبتلا به “اختلال اضطراب پس از سانحه” (PTSD) کمک کنند تا به زندگی متعادلتری برسند. دانشمندان باور دارند که میتوان خاطرات عاطفی را تغییر داد؛ بنابراین شاید بتوان اختلال اضطراب پس از سانحه را نیز درمان کرد.
پژوهشی که در سال 2004 انجام شد، نشان داد که اگر حیوانات با “پروپرانولول” (Propranolol) تحت درمان قرار بگیرند، این امکان را خواهند یافت که آسیب را فراموش کنند. با وجود این، به دست آوردن دوباره نتایج گاهی اوقات دشوار بود و به تردید در مورد قابل تغییر بودن خاطرات منجر شد.
اکنون دانشمندان دانشگاه کمبریج نشان دادهاند که وجود یک پروتئین خاص موسوم به پروتئین “Shank” که مانند چارچوبی برای گیرندههای تعیینکننده قدرت اتصال نورونها عمل میکند، میتواند شاخصی برای تعیین این موضوع باشد که آیا میتوان خاطرات را در حیواناتی که با پروپرانولول تحت درمان قرار میگیرند، تغییر داد یا خیر. اگر این پروتئین کاهش یابد، خاطرات قابل تغییر میشوند اما اگر پروتئین وجود داشته باشد، نشان میدهد که خاطرات نمیتوانند تغییر پیدا کنند. نتیجه به دست آمده میتواند توضیحی برای این موضوع باشد که چرا پروپرانولول همیشه به فراموشی منجر نمیشود.
دکتر “ایمی میلتون” (Amy Milton)، سرپرست این پژوهش گفت: ما خاطره ترس را با کمک یک شوک الکتریکی ملایم در موشها به وجود آوردیم و سپس خاطره را دوباره در آنها فعال کردیم تا ترس برای آنها یادآوری شود. ما بلافاصله پس از یادآوری، تزریق پروپرانولول را انجام دادیم اما فراموشی را مشاهده نکردیم. سپس از وجود پروتئین Shank استفاده کردیم تا بفهمیم که آیا خاطرات در مراحل ابتدایی، ناپایدار شدهاند یا خیر و دریافتیم که این طور نبوده است.
این نتیجه بدان معناست که پروتئین Shank میتواند به عنوان یک نشانگر زیستی برای حافظه قابل انعطاف مورد استفاده قرار بگیرد. ما هنوز نمیدانیم که آیا این پروتئین مستقیما در تنزل حافظه نقش دارد یا محصول جانبی یک واکنش عمیقتر است. آنچه پروتئین انجام میدهد، این است که امکان درک بیوشیمی حافظه را فراهم کند.
این مکانیسمها واقعا پیچیده هستند و ما باید در نظر داشته باشیم که این پژوهش در مورد حیوانات انجام شده؛ در حالی که مغز انسانها بسیار پیچیدهتر است. ما نمیتوانیم انتظار شرایطی را داشته باشیم که در آن میتوان برخی از خاطرات را پاک کرد اما امیدواریم که با گذشت زمان بتوانیم عواملی را که به تغییر خاطرات در حیوانات منجر میشوند، شناسایی کنیم و آنها را به انسانهای بیمار انتقال دهیم. ما انتظار داریم که نهایتا بتوانیم تاثیر ناخودآگاه خاطرات عاطفی آسیبزا را در افراد مبتلا به اختلال اضطراب پس از سانحه کاهش دهیم و گامی برای درمان آنها برداریم.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران