رصد درخشش عجیب اشعه‌ایکس در آسمان، سه سال و نیم پس از برخورد دو ستاره نوترونی، اولین در نوع خود است.
به گزارش ایسنا و به نقل از ساینس‌آلرت، به گفته‌ی ستاره‌شناسانی که به مطالعه فضا می‌پردازند، این اشعه می‌تواند “پستاب” (Afterglow) انفجاری موسوم به کیلونووا (kilonova) باشد که در اثر ادغام دو ستاره نوترونی رخ داد و احتمالا این درخشش ناشی از موج انفجاری است که به غبار کیهانی فضای اطراف برخورد کرده است و یا شاید این درخشش توسط موادی که در طول انفجار به بیرون پرتاب شده‌اند و بر جرم تازه ادغام شده که احتمالا سیاهچاله‌ای با جرم کم است ریخته‌اند، ایجاد شده باشد. در هر صورت به نظر می‌رسد این پدیده تا پیش از این هرگز مشاهده نشده بود.
“آپراجیتا هاجلا” (Aprajita Hajela)، ستاره‌شناس از دانشگاه نورث وسترن می‌گوید: ما برای اولین بار به دنبال چیزی جدید و خارق‌العاده هستیم که به ما این فرصت را می‌دهد تا فرآیندهای فیزیکی جدید را مطالعه و درک کنیم؛ فرآیندهایی که پیش از این مشاهده نشده‌اند.
این انفجار در ۱۷ اوت سال ۲۰۱۷ شناسایی شد و ستاره‌شناسان توانستند برای اولین بار لحظه برخورد دو ستاره نوترونی را شناسایی کنند. این دو ستاره به یکدیگر برخورد کرده و ادغام شدند.
این رویداد که GW170817 نام داشت، با استفاده از شاخه جدید اخترشناسی امواج گرانشی ثبت شد.
این ادغام باعث ایجاد انفجار کیلونووا شد. انفجاری که ۱۰۰۰ برابر درخشان‌تر از یک نواختر کلاسیک بود. تجزیه و تحلیل نور این انفجار نشان داد که برخورد ستاره‌های نوترونی باعث انفجار پرتو گاما می‌شود و در محیط پر انرژی آن‌ها در طول انفجار فلزات سنگینی مانند طلا، پلاتین و اورانیوم شکل می‌گیرد.
از آن جا که این رصدی کاملا جدید بود، اخترشناسان به مشاهده‌ی منطقه‌ای از آسمان که انفجار در آن رخ داده بود و در فاصله ۱۳۲ میلیون سال نوری از منظومه شمسی قرار داشت، ادامه دادند.
آن‌ها در طول موج‌های اشعه ایکس متوجه چیز بسیار عجیبی شدند. ۹ روز پس از انفجار پرتو گاما، منبع شروع به درخشش در سراسر طیف‌ها کرد و پس از گذشت ۱۶۰ روز از ادغام به اوج خود رسید. پس از آن به سرعت محو شد.
اگرچه درخشش در اغلب طیف‌ها محو شد، اما از سال ۲۰۲۰ در طول موج‌های اشعه ایکس، درخششی ثابت باقی مانده است.
ستاره‌شناسان برای درک بهتر به رصد این جرم آسمانی ادامه خواهند داد و تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا تنها رصدخانه‌ای است که با گذشت بیش از چهار سال هنوز قادر به دریافت نور از این برخورد کیهانی است.
“کیت الکساندر” (Kate Alexander)، ستاره‌شناس از دانشگاه نورث وسترن، می‌گوید: تشخیص “پستاب” انفجار کیلونووا به این معناست که این ادغام بلافاصله پس از رخ دادن باعث ایجاد یک سیاهچاله نشده است، علاوه بر آن این جرم کیهانی فرصتی برای اخترشناسان فراهم می‌کند تا نحوه سقوط مواد به درون سیاهچاله چند سال پس از تولد آن را مطالعه کنند.
این مطالعه به صورت پیش‌چاپ در پایگاه arXiv منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران