به نظر میرسد یک ستارهی سرخ رنگ بزرگ که در فاصلهی ۱۶ هزار سال نوری از ما قرار دارد یکی از اعضای نسل دوم ستارگان جهان باشد.
، تجزیه و تحلیل فراوانی ترکیبات شیمیایی این ستاره نشان میدهد که که دارای عناصری است که در طول حیات و مرگ ستارههای نسل اول تولید میشود. با کمک این ستاره ممکن است بتوان نسل اول ستارهها را که تاکنون هیچکدام از آنها کشف نشدهاند بیابیم. نسل اول ستارگان اولین ستارههایی هستند که پس از انفجار بزرگ تشکیل شدهاند.
محققان در بررسیهایشان از روش نورسنجی نیز استفاده کردند در این روش شدت نور برای یافتن اجرام قدیمی اندازهگیری میشود.
محققان در مقاله خود کشف ستارهی “SPLUS J۲۱۰۴۲۸.۰۱−۰۰۴۹۳۴.۲” را گزارش کردند این ستارهی “ستاره کم فلز”(metal-poor star) توسط طیف سنجی با وضوح متوسط و بالا تایید شده است.
اگرچه ما باور داریم که درک خوبی از تشکیل جهان پس از “انفجار بزرگ” داریم اما اطلاعات کمی در مورد اولین ستارههایی که تشکیل شدند یعنی ستارگان نسل اول داریم.
نحوهی تشکیل ستارههای امروزی به ما سرنخهای زیادی در مورد تشکیل ستارههای اولیه میدهد اما تا زمانی که این ستارههای نسل اول را پیدا نکنیم یافتههای ما بر پایهی دادههای ناقص خواهد بود.
ستارههای نسل دوم از نظر ترکیبات شباهت زیادی به ستارههای نسل اول دارند و ما آنها را از روی عناصری که به شدت در آنها کم است مثل کربن، آهن، اکسیژن، منیزیوم و لیتیوم شناسایی میکنیم. علت این کمبود عدم وجود عناصر سنگین پیش از تشکیل ستارههاست. زمانی که این ستارهها تشکیل میشدند جهان دارای دو عنصر هلیوم و هیدروژن بوده است و ستارهها نیز از همین مواد ایجاد شدهاند و عناصر سنگینتر در اثر فرآیند همجوشی در هستهی آنها شکل گرفتهاند.
در فرآیند همجوشی ابتدا هیدروژن تبدیل به هلیوم میشود و سپس هلیوم به کربن تبدیل میشود و در نهایت این عناصر به آهن تبدیل میشوند. همهی این موارد به جرم ستاره بستگی دارد. ستارههای کوچک توانایی تبدیل هلیوم به کربن را ندارند و پرجرمترین ستارهها نیز نمیتوانند آهن را به شکل دیگری تبدیل کنند و زمانی که هستهی آنها کاملا از آهن پر میشود تبدیل به ابرنواختر میشوند.
انفجارهای کهکشانی باعث پخش شدن تمامی این عناصر در فضا میشوند. انرژی بسیار زیاد این انفجارها باعث ایجاد واکنشهای هستهای و تشکیل عناصر سنگینتری مثل طلا، نقره توریوم و اورانیوم میشود. ستارههای جدیدی که از این عناصر تشکیل میشوند حاوی فلزات سنگینتری هستند.
ستارههای امروزی بالاترین سطح فلزینگی را دارند. فلزینگی نشاندهندهی نسبتی از جرم یک جسم نجومی است که از عنصرهایی بهجز هیدروژن و هلیوم ساخته شدهاست. محدود بودن منابع هلیوم و هیدروژن جهان نشاندهندهی آن است که در نهایت روزی میرسد که هیچ ستارهی جدیدی تشکیل نمیشود.
با استفاده از روش نورسنجی گروهی از ستارهشناسان تحت رهبری آزمایشگاه تحقیقات نجومی فدرال آمریکا(NOIRLab) موفق به کشف ستارهی “SPLUS J۲۱۰۴۲۸-۰۰۴۹۳۴” شدند. اگرچه این ستاره کمترین سطح فلزینگی را ندارد اما در سطح متوسط قرار دارد. کمترین سطح فلزینگی تاکنون متعلق به ستارهی “SMSS J۰۳۱۳-۶۷۰۸” است.
این ستاره کمترین میزان کربن کشف شده در یک ستارهی کم فلز را داراست. محققان برای کشف نحوهی تشکیل این ستاره یک مدلسازی نظری اجرا کردند. آنها دریافتند که ترکیبات موجود در “SPLUS J۲۱۰۴۲۸-۰۰۴۹۳۴” که شامل کربن کم و فراوانی معمولی سایر عناصر است میتواند ناشی از یک ابرنواختر پر انرژی از نسل اول ستارگان با اندازهی ۲۹.۵ برابری خورشید باشد.
البته بهترین مدلها نیز موفق به شبیهسازی میزان سیلیکون موجود در این ستاره نشدند و محققان میگویند، باید به دنبال ستارههای قدیمی بیشتری با ترکیبات مشابه برای حل این اختلاف گشت.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران