طی سالهای اخیر شاهد نمونههای زیادی از لباسهای هوشمند بودهایم که با استفاده از فناوریهای گوناگون بر سلامت جسمانی افراد نظارت میکردند. اما به تازگی الیافی رسانا تولید شده است که میتواند یک لباس معمولی را تبدیل به لباسی "هوشمند" کند.
محققان دانشگاه “رایس”(Rice) با استفاده از الیاف نانولوله کربنی لباسی “هوشمند” ساختهاند که با برقراری تماس مستقیم با پوست به جمعآوری مداوم دادههای مربوط به ضربان قلب میپردازد.
این فناوری که مبتنی بر الیاف نانولوله کربنی است اولین بار در سال ۲۰۱۳ توسط محققان دانشگاه “رایس” ارائه شد. این الیاف به اندازهی الیاف کربن محکم و به اندازهی نخ انعطافپذیر هستند و میتوانند گرما و برق را مانند یک سیم فلزی از خود عبور دهند.
این رشتهها اندازهای حدود ۲۲ میکرون دارند و از دهها میلیارد نانولوله کربنی تشکیل شدهاند. از آن زمان تاکنون دانشمندان در حال بررسی کاربردهای این الیاف در ساخت پروتز کاشت حلزونی گوش، آنتنهای انعطافپذیر و ترمیم بافتهای الکتریکی قلب هستند.
تولید لباس هوشمند نیز همیشه یکی از کاربردهای بالقوه این الیاف بوده است اما از این الیاف نمیتوان در چرخخیاطیهای معمولی استفاده کرد. بنابراین محققان از یک دستگاه طناببافی استفاده کردند و این رشتهها را به یکدیگر متصل کردند. سپس این رشتهها بافته شدند تا الیافی به اندازهی یک نخ معمولی به دست بیاید. سپس این نخها بر روی پارچه دوخته شدند. محققان از الگوی زیگزاگی برای دوختن این نخها به پارچه استفاده کردند تا هنگام کشیده شدن پارچه پاره نشوند.
استفاده از این الیاف در لباس ورزشکاران کاربردهای بالقوه زیادی فراهم میکند.
محققان همچنین آزمایشی طراحی کردند و در آن عملکرد لباس هوشمند خود را با نوار نمایشگر ضربان قلب مقایسه کردند و دریافتند که لباس هوشمند آنها عملکرد بهتری دارد. آنها همچنین از نخهای به کار برده شده در لباس به عنوان الکترود برای گرفتن نوار قلب استفاده کردند و دریافتند که لباس آنها عملکردی مشابه دستگاههای الکترودی تجاری دارد.
“لورن تیلور”(Lauren Taylor)، دانسجوی کارشناسی ارشد در دانشگاه “رایس” و نویسندهی اصلی این مقاله میگوید: این لباس باید به قفسه سینه فرد بچسبد. در مطالعات آینده ما از بخشهای متراکمتری از نالولههای کربنی استفاده خواهیم کرد تا سطح تماس بیشتری ایجاد شود.
دانشمندان کاربردهای بالقوهی زیادی برای این پارچههای هوشمند متصور میشوند. پارچههایی که قابل شستشو باشند و به وسیلهی بلوتوث به تلفنهای هوشمند متصل شوند و دادهها را منتقل کنند و یا به یک هولتر جیبی متصل شده و فعالیت قلب را ثبت کنند. سایر کاربردهای آن نیز میتواند ساخت چراغهای الایدی و نظارت بر سایر علائم حیاتی از جمله تنفس باشد.
این مطالعه در مجلهی “Nano Letters” منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران