محققان نشان دادند که «نانوذره درمانی» یک گزینه ساده و کم خطر برای زنانی است که از اندومتریوز رنج میبرند. نتایج اولیه استفاده از این نانوذرات امیدوارکننده بوده است.
اندومتریوز یک بیماری خطرناک است که تقریباً ۱۷۶ میلیون زن را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد. در افراد مبتلا به این اختلال، بافتی که شبیه پوشش داخلی رحم به نام آندومتر است، ضایعاتی ایجاد میکند که در خارج از رحم پخش میشوند و علائم دردناکی از جمله درد مزمن لگن و ناباروری را ایجاد میکنند که تشخیص آن اغلب دشوار است.
دن مارتین، پزشک و مدیر علمی بنیاد آندومتریوز آمریکا (EndoFound) میگوید: «تشخیص این بیماری میتواند بسیار دشوار باشد زیرا هیچ ویژگی بالینی منحصر به فردی برای تشخیص وجود ندارد. نشانههای آن میتواند شبیه بسیاری از بیماریهای دیگر مانند عوارض بارداری، عفونتهای مقاربتی، عفونت مثانه، روده تحریکپذیر، سنگ کلیه و بسیاری دیگر از بیماریها باشد.»
بودجه تحقیقاتی در این زمینه نیز به طور کلی محدود است. اما اندومتریوز یک مسئله مهم مراقبتهای بهداشتی برای زنان است که تقریباً ۱۰ درصد از زنان در سن باروری را تحت تأثیر قرار میدهد. علیرغم پیشرفت در درمانهای پزشکی ایجاد شده برای دردهای مرتبط با اندومتریوز، در حال حاضر گزینههای درمانی مؤثر کمی برای زنان مبتلا وجود دارد.
اسلایدن، استاد دانشگاه علوم و بهداشت اورگان، میگوید: «درمانهای پزشکی کنونی منجر به ناباروری میشود و بیمارانی که مایل به بهبود باروری هستند، اغلب به دنبال برداشتن ضایعات با جراحی هستند. متأسفانه، میزان عود پس از جراحی بالا است و بیش از ۲۷ درصد از بیماران به سه یا بیشتر جراحی نیاز دارند.»
اسلایدن بخشی از تیمی از محققان دانشگاه ایالتی اورگان است که به دنبال ایجاد یک وسیله ایمن و غیرجراحی برای از بین بردن این ضایعات هستند. برای انجام این کار، آنها به درمانی روی آوردند که قبلاً برای درمان سرطان استفاده میشد که به عنوان هیپرترمی مغناطیسی شناخته میشد که در آن نانوذرات تحت یک میدان مغناطیسی متناوب، گرما را برای کشتن بافتهای سرطانی تولید میکردند.
محدودیتهای این فناوری، محققان را از استفاده مستقیم از آن برای درمان آندومتریوز در مطالعه اثبات مفهوم خود باز داشت. برای مثال، دمای مورد نیاز برای درمان، تنها با تزریق نانوذرات به طور مستقیم به بافت سرطانی آسیبدیده حاصل میشود که درمان تومورهای عمیق و ضایعات داخلی گسترده را با این روش دشوار میکند.
تاراتولا گفت: «با توجه به این محدودیت قابل توجه، هیپرترمی مغناطیسی برای سایر بیماریهای مرتبط با ضایعات گسترده از جمله اندومتریوز بررسی نشده است. برای حل این مشکل، ما نانوذرات هدفمند با راندمان گرمایش بالا را اختراع کردیم که در ضایعات آندومتریوز تجمع مییابند.
این ایده از کار قبلی انجام شده توسط این گروه نشأت میگیرد که نشان میدهد نانوذرات به طور طبیعی پس از تزریق سیستمایک در ضایعات آندومتریوز تجمع مییابند. مانند سرطان، آندومتریوز یک بیماری وابسته به رگزایی است، به این معنی که پیشرفت آن به تشکیل عروق خونی جدید بستگی دارد. نانوذرات در گردش توسط رگهای خونی گرفته شده، به ضایعات آندومتریوز آورده شده و به بافت اطراف اکسترود میشوند.
برای افزایش تجمع نانوذرات در بافت اندومتریوتیک، این تیم پپتیدهایی را به سطح آنها اضافه کردند که گیرنده سطح سلول، VEGFR-2، همچنین به عنوان گیرنده دامنه درج کیناز یا KDR شناخته میشود، که به وفور در سلولهای آندومتریوز یافت میشود.
تاراتولا گفت: «مطالعات روی موشهایی که دارای ضایعات آندومتریوز بودند نشان داد که نانوذرات جدید ما بهطور خاص در پیوندهای آندومتریوتیک پس از تزریق داخل وریدی با دوز بالینی پایین تجمع مییابند، به طور انتخابی دمای داخل گرافتها را از ۵۰ درجه سانتیگراد بالاتر میبرند و بافت مورد نظر را به طور کامل از بین میبرند.»
این تیم همچنین توانایی نانوذرات خود را برای رفتار به عنوان عوامل کنتراست MRI برای تشخیص ضایعات قبل از درمان نشان دادند. در یک مدل موش، پس از تزریق، نانوذرات در محل ضایعه قابل مشاهده بودند.