در این گزارش با هم به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که ان‌اف‌تی(NFT) یا توکن غیر قابل معاوضه به عنوان یک روش جدید برای کسب درآمد دقیقا چیست و چه کاربردی دارد؟
به گزارش ایسنا، اگر به طور منظم از اینترنت استفاده می‌کنید، احتمالاً در مورد ان‌اف‌تی ها شنیده‌اید. اما آنها چه هستند و چرا این همه هیاهو در اطراف آنها وجود دارد؟
بیایید از اصول اولیه شروع کنیم. کلمه اختصاری ان‌اف‌تی مخفف “توکن غیرقابل معاوضه”(Non-Fungible Token) است. در دنیای دیجیتال که هر فایلی قابل تکرار است، توکن‌های غیرقابل معاوضه، نوع خاصی از فایل دیجیتالی هستند که یک واحد ارزش را نشان می‌دهند.
ان‌اف‌تی ها به‌عنوان دارایی‌های قابل تأیید با شناسه‌ها و ویژگی‌های منحصر به فرد هستند که به آنها ارزش می‌دهد. آنها یک کالای دیجیتالی ویژه و منحصر به فرد هستند که نمی‌توان آن را با دارایی دیگری مبادله کرد، بلکه فقط در شبکه‌ای که ایجاد شده‌اند قابل مبادله هستند. این چیزی است که ویژگی “غیرقابل تعویض” آن را توضیح می‌دهد. اما چرا غیرقابل معاوضه بودن اهمیت دارد؟
به عنوان مثال، “بیت‌کوین” یک دارایی قابل تعویض است، زیرا یک بیت‌کوین با بیت‌کوین دیگر قابل تعویض است. اگر شما یک بیت‌کوین داشته باشید، هیچ کس دلیلی نمی‌بیند که ارزش بیت‌کوینِ شما را بیشتر یا کمتر از هر بیت‌کوین دیگری بداند. اما اگر تنها یک بیت‌کوین در جهان وجود داشت، وجود آن منحصر به فرد و بسیار ارزشمندتر بود.
به شکل مشابه، یک اثر هنری اصیل(اورجینال) مانند یک نقاشی، غیر قابل تعویض است. اگر یک تابلوی نقاشی را با یک تابلوی دیگر عوض کنید، حتی اگر متعلق به یک هنرمند باشد، تابلوی کاملا متفاوتی خواهید داشت.
این همان چیزی است که در ان‌اف‌تی ها اتفاق می‌افتد. فناوری “بلاک‌چین”(Blockchain) اساسا یک دفتر کل غیرمتمرکز از تمام تراکنش‌هایی است که در یک شبکه انجام می‌شود. با استفاده از فناوری بلاک‌چین، تراکنش‌های دیجیتالی را می‌توان بدون نیاز به یک مرجع تسویه حساب مرکزی، مانند بانک تایید کرد. در عوض، از رمزگذاری برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌شود. اغلب مردم با استفاده از بلاک‌چین برای تأیید تراکنش‌های مربوط به ارزهای دیجیتال آشنا هستند.
با این حال، ارز دیجیتال تنها دارایی نیست که می‌توان مالکیت آن را با استفاده از بلاک‌چین تأیید کرد. اینجاست که ان‌اف‌تی‌ها وارد می‌شوند. ان‌اف‌تی یک دارایی دیجیتالی است که می‌تواند هر چیزی باشد؛ یک نقاشی، یک طرح، یک قطعه موسیقی، یک متن، اما تا زمانی که دیجیتال باشد. در واقع، بیشترین جذابیت در مورد ان‌اف‌تی‌ها مربوط به جمع‌آوری آثار هنری به صورت ان‌اف‌تی است.
بیشترین جذابیت در مورد ان‌اف‌تی‌ها مربوط به جمع‌آوری آثار هنری به صورت ان‌اف‌تی است.
ایجاد ان‌اف‌تی و سرمایه‌گذاری در ان‌اف‌تی‌ها با وجود نگرانی‌های زیست‌محیطی در مورد میزان انرژی که ارزهای دیجیتال و ان‌اف‌تی‌ها استفاده می‌کنند و نگرانی‌ها در مورد حجم عظیم کلاهبرداری و دزدی حقوق مالکیت معنوی، در حال تبدیل شدن به یک تجارت بسیار بزرگ است.
چگونه یک ان‌اف‌تی بسازیم؟
ان‌اف‌تی ها می‌توانند هرگونه فایل دیجیتالی باشند که حقوق مالکیت معنوی آن را دارید. به عنوان مثال، یک تصویر مشهور که مدام در شبکه‌های اجتماعی به عنوان نمادی از یک حس یا رفتار به اشتراک گذاشته می‌شود(meme)، یک تصویر، یک نقاشی، یک قطعه موسیقی و غیره که توسط شما ایجاد شده باشد، یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد است که شما به عنوان صاحب آن دارایی می‌توانید آن را به یک ان‌اف‌تی تبدیل کنید.
با این حال، یک مشکل در مورد ان‌اف‌تی ها این است که هر کسی می‌تواند یک فایل دیجیتالی را به عنوان ان‌اف‌تی ایجاد کند، خواه در وهله اول حقوقی برای مالکیت آن داشته باشد یا نداشته باشد و از آنجایی که این فرآیند، ناشناس انجام می‌شود، ردیابی سرقت و سارقان می‌تواند بسیار دشوار باشد.
برای ایجاد ان‌اف‌تی، ابتدا باید یک پلتفرم بلاک‌چین را برای “رمزگذاری” دارایی دیجیتال خود انتخاب کنید. در ارزهای دیجیتال، فناوری بلاک‌چین برای ذخیره و ثبت اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها در بلوک‌های رمزگذاری شده استفاده می‌شود که یک زنجیره غیرقابل تغییر را تشکیل می‌دهند که در شبکه‌های همتا به همتا ایمن شده است. به این ترتیب، اشخاص ثالث مورد اعتماد نیازی به تایید معاملات ندارند.
ان‌اف‌تی ها در بلاک‌چین به عنوان واحدهای منحصر به فردی از داده ذخیره می‌شوند که آنها را شناسایی می‌کند. صاحبان ان‌اف‌تی می‌توانند انتخاب کنند که دارایی‌های دیجیتال خود را در کدام بلاک‌چین ذخیره کنند. در حال حاضر، “اتریوم”(Ethereum) یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها در بین سازندگان ان‌اف‌تی است.
اما ساخت ان‌اف‌تی رایگان نیست. همانطور که اگر می‌خواهید اثر خود را به طور سنتی در جایی ثبت کنید، باید برای ثبت مجوز حق نشر یا کپی رایت آن یا به فروش رساندن آن هزینه بپردازید، باید هزینه‌های مشخصی را برای ثبت اطلاعات ان‌اف‌تی خود در بلاک‌چین در فرآیندی به نام “ضرب سکه” یا “سکه زدن”(minting) بپردازید که مبنای ارزشگذاری آن خواهد بود. هزینه‌های این کار نیز به آن پلتفرم ان‌اف‌تی که از آن استفاده می‌کنید، بستگی دارد.
در پرداخت پول برای ضرب ان‌اف‌تی، از ارز دیجیتال استفاده می‌شود، بنابراین تهیه کیف پول رمزنگاری یک اقدام ضروری برای سازندگان ان‌اف‌تی است.
هنگامی که ان‌اف‌تی برای فروش عرضه شد، خریداران و سرمایه‌گذاران ان‌اف‌تی می‌توانند آن را به عنوان یک دارایی دیجیتالی اصیل خریداری کنند. با این حال، این بدان معنا نیست که آنها کسانی هستند که مالک آن هستند، بلکه فقط کسانی هستند که به جای یک فایل کپی، مالک فایل اصلی هستند. بنابراین، امتیازات حق نشر در ان‌اف‌تی وجود نخواهد داشت. داشتنِ یک ان‌اف‌تی به خریدار، مالکیتِ ان‌اف‌تی را می‌دهد، نه کار اصلی که بر اساس آن ساخته شده است. علاوه بر این، هر کسی می‌تواند یک ان‌اف‌تی را به صورت رایگان مشاهده کند.
به یک معنا، شما در حال خرید این حق هستید که بگویید صاحب یک ان‌اف‌تی هستید. به عنوان مثال، اولین توییت “جک دورسی” بنیانگذار شبکه اجتماعی توییتر که جمله “هم اکنون توییتر خود را راه‌اندازی کردم”(just setting up my twttr) به قیمت ۲.۵ میلیون یورو فروخته شد و خریدار، یک گواهی دیجیتالی از این توییت را خریداری کرد که به صورت دیجیتالی امضا و توسط سازنده تأیید شده بود. با این حال، خودِ این توییت می‌تواند توسط هر کسی به صورت رایگان در توییتر مشاهده شود.
هنر ان‌اف‌تی
ان‌اف‌تی‌ها برای هنرمندان، راه جدیدی را برای کسب درآمد باز کرده‌اند. هنر ان‌اف‌تی را هنر آینده می‌نامند. تقریباً مانند هنر به شکل سنتی عمل می‌کند، به جز این واقعیت که آثار هنری به شکل ان‌اف‌تی همیشه دیجیتالی هستند و سیستم ان‌اف‌تی جایگزین گواهی‌های اصالت کنونی می‌شود.
هنرمندان، گالری‌داران و مجموعه‌داران هنری برای خرید و فروش آثار هنری در زندگی واقعی به یکی از این گواهی‌های تایید اصالت نیاز دارند. اما در دنیای رمزنگاری، تنها کاری که برای اثبات مالکیت و اصالت آثار هنری خود باید انجام دهید، یک ثبت یا رجیستری ان‌اف‌تی در بلاک‌چین است. مخصوصاً برای هنرمندان کمتر شناخته شده، ان‌اف‌تی‌ها ممکن است فرصت جدیدی برای کسب درآمد از آثار خود بدون اتکا به گالری‌ها یا خانه‌های حراج باشد که غالبا هزینه‌های گزافی دریافت می‌کنند. هنرمندان همچنین می‌توانند حق امتیاز خود را برنامه‌ریزی کنند تا هر زمان که یک ان‌اف‌تی به مالک جدید فروخته می‌شود، به طور خودکار به آنها پرداخت شود.
برای هنرمندان کمتر شناخته شده، ان‌اف‌تی‌ها ممکن است فرصت جدیدی برای کسب درآمد از آثار خود بدون اتکا به گالری‌ها یا خانه‌های حراج باشد که غالبا هزینه‌های گزافی دریافت می‌کنند.
یکی از معروف‌ترین آثار هنری ان‌اف‌تی، کلاژی از ۵۰۰۰ تصویر دیجیتال به نام “هر روز: ۵۰۰۰ روز نخست”(Everydays: the First ۵۰۰۰ Days) است که توسط “مایک وینکلمن” هنرمند دیجیتال آمریکایی(مشهور به “بیپل”(Beeple)) ایجاد شده است. این اثر هنری به قیمت ۶۹.۳ میلیون دلار در حراجی بریتانیایی “کریستیز” در سال ۲۰۲۱ فروخته شد.
با این حال، جعل اسناد در فضای بلاک‌چین بسیار آسان‌تر از دنیای هنر سنتی است و برای آن، هیچ مواد یا دانش فنی مورد نیاز نیست. جاعلان ان‌اف‌تی از ربات‌های خودکار برای گشتن کل گالری‌های آثار هنرمندان استفاده می‌کنند. سپس آثار برای فروش در بازارهای ان‌اف‌تی عرضه می‌شوند. در حالی که ماهیت ناشناس بلاک‌چین، ردیابی آثار دزدیده شده و دریافت غرامت را برای هنرمندان بسیار دشوار می‌کند.
بازی‌های ان‌اف‌تی
در بازی‌ها، آثار و قطعات کلکسیونی مواردی هستند که برای انجام بازی ضروری نیستند. از آنها برای باز کردن قفل جوایز و پاداش‌های خاص استفاده می‌شود و یا به کاربر کمک می‌کنند تا در بخشی در بازی، به درصد تکامل صد درصدی برسد.
کلکسیونی‌ها و جمع کنندگان آنها در بازی‌های ویدیویی مدت‌هاست که وجود دارند. به عنوان مثال، جمجمه‌های طلایی در بازی “The Legend of Zelda” محصول سال ۱۹۹۸ یا صدف‌ها و عکس‌های فوری در بازی “GTA San Andreas” محصول سال ۲۰۰۴. کلکسیونی‌ها حتی در بازی‌های مدرن مانند “Red Dead Redemption ۲” محصول سال ۲۰۱۸ نیز وجود دارند که در آن می‌توانید استخوان‌های کلکسیونی دایناسور، کارت‌های سیگار، رویاگیرها(dreamcatchers) و غیره را در سراسر نقشه بازی پیدا کنید.
هر بازیکنی که یک نسخه از بازی “Red Dead Redemption ۲” را در اختیار دارد، می‌تواند این آیتم‌ها را جمع‌آوری کند، اما اگر هر یک از آنها منحصربه‌فرد بود، چه؟ این چیزی است که در بازی‌های دارای ان‌اف‌تی اتفاق می‌افتد. بازیکنان می‌توانند اقلام ان‌اف‌تی را که ارزشمند هستند، جمع‌آوری و معامله کنند، زیرا مالکیت آنها قابل ردیابی است.
یکی از محبوب‌ترین بازی‌های ان‌اف‌تی، یک بازی به نام “CryptoKitties” مبتنی بر “اتریوم” است که شامل جمع‌آوری، پرورش و فروش گربه‌های مجازی است. هر گربه یک آیتم ان‌اف‌تی با یک توالی منحصر به فرد از اعداد است که به آن “DNA” گفته می‌شود. این باعث می‌شود آنها کلکسیون‌های رمزنگاری بی‌نظیری باشند.
همچنین برخی بازی‌های ان‌اف‌تی برای کسب درآمد وجود دارند که در آن بازیکن می‌تواند در صورت غلبه بر چالش‌ها یا انجام وظایف خاص، پاداش خود را به شکل توکن و ان‌اف‌تی دریافت کند.
اما همه چیز گل و بلبل نیست. از آنجایی که ان‌اف‌تی‌ها مبتنی بر ارزهای دیجیتال هستند، بسیار پرنوسان و سوداگرانه هستند و هیچ تضمینی وجود ندارد که در صورت ورود به دنیای سرمایه‌گذاری ان‌اف‌تی، پول و دارایی خود را از دست ندهید.
علاوه بر این، همانطور که در بالا ذکر شد، یک بحث زیست محیطی جدی در رابطه با میزان برق مصرفی استخراج رمزارزها وجود دارد. در حالی که این فرآیند برای کارکرد بلاک‌چین که از ارزهای دیجیتال و ان‌اف‌تی‌ها پشتیبانی می‌کند، ضروری است.
برخی از هنرمندان برجسته به دلیل انتشار گازهای گلخانه‌ای تولید شده در ضرب ان‌اف‌تی با واکنش‌های منفی و انتقادات زیادی مواجه شده‌اند.
اگرچه برخلاف استخراج ارزهای دیجیتال، هیچ اندازه‌گیری و سنجش رسمی از انتشار گازهای گلخانه‌ای تولید شده توسط ان‌اف‌تی‌ها وجود ندارد، اما برخی از آمارها حاکی از آن هستند که یک تراکنش واحد اتریوم می‌تواند به اندازه یک خانوار آمریکایی در ۹ روز برق مصرف کند که سالانه می‌تواند تاثیر زیست محیطی معادل با ردپای تولید کربن توسط کشور سنگاپور داشته باشد.
“اتریوم” در حال برنامه‌ریزی برای جایگزینی الگوریتم فعلی خود با یک جایگزین کم‌مصرف‌تر است، اما هیچ تاریخ رسمی برای شروع استفاده از آن ذکر نشده است.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران