پژوهشگران ژاپنی، نوعی حسگر زیستی ابداع کرده‌اند که می‌تواند شدت بیماری‌ها را در کمتر از پنج دقیقه تشخیص دهد.
به گزارش ایسنا و به نقل از وب‌سایت رسمی “دانشگاه هوکایدو”(Hokkaido University) ژاپن، پژوهشگران، نخستین نمونه از یک حسگر زیستی را طراحی کرده‌اند که سطوح “آدنوزین تری‌فسفات”(ATP) و “لاکتات”(lactate) را در خون بیمار تشخیص می‌دهد و امکان ارزیابی سریع شدت برخی از بیماری‌ها را فراهم می‌کند.
آدنوزین تری‌فسفات، مولکولی است که در هر سلول زنده یافت می‌شود و انرژی را ذخیره و حمل می‌کند. در گلبول‌های قرمز، آدنوزین تری‌فسفات توسط یک مسیر بیوشیمیایی موسوم به “مسیر امبدن میرهوف”(Embden-Meyerhof) تولید می‌شود. بیماری‌های شدیدی مانند نارسایی چند عضوی، سپسیس و آنفلوانزا، به کاهش میزان آدنوزین تری‌فسفات تولیدشده توسط گلبول‌های قرمز منجر می‌شوند. بدین ترتیب، شدت این بیماری‌ها را می‌توان با نظارت بر میزان آدنوزین تری‌فسفات و لاکتات در خون بیمار اندازه‌گیری کرد.
“آکیهیکو ایشیدا”(Akihiko Ishida)، شیمیدان کاربردی دانشگاه هوکایدو گفت: همکاران ما در “دانشگاه توکوشیما”(Tokushima University) در سال ۲۰۱۳، بررسی سطح آدنوزین تری‌فسفات و لاکتات خون را برای ارزیابی شدت آنفلوانزای حاد در بیماران پیشنهاد کردند. با وجود این، روش‌های کنونی برای اندازه‌گیری این سطوح و سایر روش‌ها برای اندازه‌گیری شدت بیماری می‌توانند دست و پا گیر، طولانی یا فاقد حساسیت کافی باشند. ما می‌خواستیم یک آزمایش سریع و حساس ابداع کنیم تا به پزشکان کمک کنیم که بیماران خود را بهتر معاینه کنند.
ایشیدا و همکارانش در دانشگاه هوکایدو و دانشگاه توکوشیما، یک حسگر زیستی ساختند که می‌تواند سطوح آدنوزین تری‌فسفات و لاکتات خون را با حساسیت بالا و در کمتر از پنج دقیقه تشخیص دهد. این فرآیند ساده است. برای استخراج آدنوزین تری‌فسفات از گلبول‌های قرمز، مواد شیمیایی به نمونه خون اضافه می‌شوند. سپس، آنزیم‌ها اضافه می‌شوند تا آدنوزین تری‌فسفات و لاکتات را به همان محصول تبدیل کنند که توسط الکترودهای ویژه روی یک تراشه حسگر قابل تشخیص است. شدت جریان تولیدشده در الکترودها، به مقدار محصول جانبی موجود در نمونه بستگی دارد.
این گروه پژوهشی، حسگر خود را با حسگرهای موجود مقایسه کردند و دریافتند که حسگر آنها امکان اندازه‌گیری نسبتا ساده و سریع دو مولکول مورد نظر را فراهم می‌کند.
ایشیدا گفت: ما امیدواریم که این حسگر، نظارت بر شدت بیماری را فعال کند و بتوان از آن به عنوان ابزاری برای تشخیص و درمان بیماران بستری‌شده در بخش مراقبت‌های ویژه استفاده کرد.
هدف پژوهشگران در مرحله بعدی، ساده‌سازی فرآیند اندازه‌گیری با ادغام یک روش استخراج آدنوزین تری‌فسفات در خود تراشه است. آنها قصد دارند که سیستم حسگر خود را فشرده‌تر کنند.
این پژوهش، در مجله (Biosensors and Bioelectronics) به چاپ رسید.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران