ناسا اخیرا تصاویر باشکوهی از فضا که توسط تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانه پرتو ایکس چاندرا ثبت شده است، منتشر کرد.
فضا یک مکان شگفتانگیز است که هرچه در آن کاوش کنیم، بیشتر به زیباییهای آن پی میبریم. ناسا با انتشار این تصاویر دیدنی نوشت: از طریق ترکیب دادههای تلسکوپهایی که میتوانند انواع مختلف نور را تشخیص دهند، میتوانیم پدیدههای کیهانی را به طور کامل بررسی کنیم. این تصاویر با ترکیب دادههای تلسکوپهای روی زمین و فضا مانند تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانه پرتو ایکس چاندرا ایجاد شدهاند. جهان از طریق اشکال مختلف، نور و انرژی ساطع میکند. تواناییهای چاندرا در رصد در طیف اشعه ایکس به ما امکان میدهد فرآیندهای بسیار داغ و پرانرژی موجود در سراسر جهان را کشف کنیم.
ستاره “آر دلو”(R Aquarii): در تصویر بالا ستاره “آر دلو” قابل مشاهده است. در این تصویر یک ستاره کوتوله سفید و یک کوتوله بزرگ سرخ رنگ به دور یکدیگر میچرخند. همانطور که آنها با هم حرکت میکنند، ستاره کوتوله سفید مواد ستاره سرخ رنگ را به سمت خود میکشد.
“سحابی گیتار”(Guitar Nebula): یک جریان پرتو ایکس (به رنگ صورتی) از یک تپ اختر و تقریبا عمود بر سحابی گیتار، به بیرون رانده شده است. تَپاخترها یا تَپارها(Pulsar) ستارههای نوترونی چرخانی هستند که با سرعت بسیار زیادی دوران میکنند و پالسهای مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی را از خود منتشر میکنند. برخی از تپاخترها نیز پرتوهای ایکس تابش میکنند.
ادغام کهکشانها(Merging galaxies): در تصویر فوق یک کهکشان مارپیچی با کهکشانی کوچکتر در گوشه سمت راست بالا برخورد میکند(که تصویر آن موجود نیست). برهم کنش گرانشی میتواند امواجی از تشکیل ستارهها ایجاد کند. اشعه ایکس(به رنگ بنفش) با تصویر نوری هابل(قرمز، سبز و آبی) ترکیب شده است.
رصدخانه پرتو ایکس چاندرا یا تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا یک تلسکوپ فضایی ساخته شده به وسیله ناسا است که تمام فعالیتهایش در زمینه پرتو ایکس است. “هابل” پروژه مشترک ناسا و آژانس فضایی اروپا و کانادا است و بیش از سه دهه به رصد فضا پرداخته است. این تلسکوپ بیش از ۱.۵ میلیون رصد انجام داده و بیش از ۱۸ هزار مقاله علمی براساس دادههای آن منتشر شده است. هابل با سرعت ۲۷ هزار و ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت مدار زمین را دور میزند و در فاصله ۵۴۷ کیلومتری زمین قرار دارد. این تلسکوپ در ماه آوریل سال ۱۹۹۰ از پایگاه فضایی کندی در فلوریدا به فضا ارسال شد. “هابل” یکی از بزرگترین و پرکاربردترین تلسکوپها به شمار میآید.
۲۵ دسامبر ۲۰۲۱، ناسا تلسکوپ قدرتمند دیگری موسوم به “جیمز وب” را که اغلب به عنوان جانشین “هابل” از آن یاد میشود، پرتاب کرد. “وب” اغلب به عنوان جانشین یا جایگزین “هابل” توصیف میشود، اما به رغم تعداد انگشت شماری مشکل در طول این سالها، ابزارهای علمی “هابل” همچنان قوی هستند. نمیتوان گفت “وب” جایگزین “هابل” خواهد شد، چرا که “هابل” همچنان در حال رصد کیهان است و ناسا امیدوار است تا چند سال دیگر، احتمالا تا دهه ۲۰۳۰ نیز بتواند از آن استفاده کند.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران