محققان یک ایستگاه تحقیقاتی در سرزمین جنوبی(Antarctica) در داخل یک گلخانه در حال آزمایش فناوری‌هایی هستند که روزی می‌تواند غذای ساکنان مریخ را تامین کند. به گفته محققان، عملکرد این گلخانه امید آنها برای حیات روی مریخ را افزایش می‌دهد.
به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، در این محیط محققان می‌توانند گونه‌های مختلفی از سبزیجات را که کاملا بدون خاک و نور طبیعی پرورش یافته‌اند را برداشت کنند که این امر روزنه‌ای نویدبخش در تامین مواد غذایی ماموریت‌های فضایی آینده محسوب می‌شود.
این گلخانه که “EDEN ISS” نام دارد توسط مرکز هوافضای آلمان(DLR) و در نزدیکی ایستگاه نیومایر III (Neumayer III که یک پایگاه تحقیقاتی قطبی واقع در یخ تاق Ekström در ساحل شرقی سرزمین جنوبی است، اداره می شود.
“جس بونچک”(Jess Bunchek) یکی از دانشمندان ناسا است که طی زمستان گذرانی امسال به خدمه این ایستگاه تحقیقاتی ملحق شده و طی این مدت طیفی از سبزیجات مختلف را در این گلخانه کاملا خودکار کاشته است. این محصولات شامل کلم بروکلی، گل کلم، کلم قمری، برگ چغندر، فلفل تند، گوجه فرنگی، خیار و گونه‌های مختلفی از کاهو بود. این امر سبب شد تا خدمه آنجا دیگر به آن رژیم غذایی کسل کننده که شامل مواد غذایی با ماندگاری طولانی بود وابسته نباشند و بتوانند محصولات جدیدی مصرف کنند.
“دنیل شوبرت”(Daniel Schubert)، رهبر پروژه EDEN ISS در مرکز هوافضای آلمان در بیانیه‌ای گفت: ما تاکنون هرگز نتوانسته بودیم در یک ماموریت زمستان‌گذرانی این حجم از گونه‌های مختلف سبزیجات و گیاهان را پرورش دهیم.
زمستان‌گذرانی(overwintering ) فرایندی است که تعدادی از جانداران با آن زمستان یا دوره‌ای از سال یعنی زمانی که شرایط زمستانی(سرما، دمای زیر-صفر ،یخ، برف، مواد غذایی کم و محدود) فعالیت معمولی یا حتی بقا را دشوار یا نزدیک به غیرممکن می‌سازد را پشت سر می‌گذارند.
محققان این گلخانه، گیاهان را بدون خاک و با استفاده از روشی به نام هواکشت(aeroponics) پرورش می‌دهند و طی آن محلول غنی از مواد مغذی را روی ریشه‌های گیاهان که در هوا معلق هستند اسپری می‌کنند. آیروپونیک یا هواکشت روشی برای پرورش گیاهان در محفظه هوا یا مه تنک است بدون اینکه از خاک یا بستر سنگدانه‌ای(موسوم به ژئوپونیک) بهره گیرند. این گلخانه کاملا به طور مصنوعی روشن می‌شود چرا که باید در طول ۹ هفته تاریک زمستان قطب جنوب نیز کار کند.
برخی از گیاهانی که بونچک پرورش داده قبلا در ایستگاه فضایی بین‌المللی رشد کرده‌اند. دانشمندان قصد دارند نحوه عملکرد گیاهان در این گلخانه فضایی مستقر در زمین را با گیاهانی که در آزمایش‌های Veggie و Advanced Plant Habitat رشد کرده‌اند، مقایسه کنند.
بونچک در بیانیه‌ای گفت: من از اینکه محصولات به خوبی رشد کرده‌اند، احساس خوبی دارم. EDEN ISS از این نظر منحصربه‌فرد و پیشگام است. ما در حال جمع‌آوری مقادیر زیادی داده‌ها در مورد عملکرد و انعطاف‌پذیری سیستم سلامت و تولید محصول، محیط زیست و میکروبیولوژی محصولات، ایمنی مواد غذایی، تغذیه و روانشناسی خدمه هستیم.
درست مانند فضانوردان ساکن ایستگاه فضایی بین‌المللی، خدمه ساکن این ایستگاه تحقیقاتی سرزمین جنوبی نیز در یک محیط نامساعد که بقا بدون فناوری‌های پیشرفته غیرممکن است، کاملا محصور هستند که افزودن برخی کارها به برنامه روزانه خدمه می‌تواند به حفظ روحیه آنها کمک کند.
این گلخانه در فاصله ۱۳۰۰ فوت(۴۰۰ متر) از ایستگاه نیومایر III واقع شده است. هنگامی که این ناحیه در معرض طوفان‌های قطبی قرار می‌گیرد، این گلخانه باید چندین روز گیاهان خود را بدون کمک بونچک حفظ کند، زیرا عملیات نظارتی روزانه در آن شرایط برای دانشمندان بسیار خطرناک است. در چنین روزهایی، محققان بخش کنترل مرکز هوافضای آلمان در برمن، آلمان گلخانه را از راه دور کنترل می‌کنند و با استفاده از رایانه مرکزی خود، مواد مغذی، دما و رطوبت را بر اساس نیاز گیاهان تنظیم می‌کنند. بونچک نزدیک به یک سال در ایستگاه نیومایر III بوده است و در اوایل سال ۲۰۲۲ به خانه بازخواهد گشت.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران