شاید ما در بخش اشتباه کهکشان زندگی می‌کنیم. جایی که ما هستیم ستارگان بسیار از هم فاصله دارند؛ اما در “خوشه‌های کروی”، ستارگان به هم نزدیک‌اند و با وجود سیارات زیاد، شانش پشتیبانی از حیات و تمدن بیگانه نیز بیشتر می‌شود.
به گزارش بیگ بنگ، در جای دیگری در راه شیری، گروه وسیعی از جمعیت‌های ستارگان کهن در نواحی بیضی شکل فشرده‌ای که خوشه‌های کروی نامیده می‌شوند گرد هم آمده‌اند. درون میان انبوهی فشرده از ستارگان، نه خبری از ستاره‌های جدید است و نه ابرنواخترها منفجر می‌شوند تا برای حیات خطرناک باشند. شواهد نشان می‌دهد که این نواحی شاید مملو از سیارات سکونت‌پذیر باشد.
و اگر این موضوع صحت داشته باشد، هر تمدن فرازمینی پیشرفته‌ای که درون این خوشه‌های ستارهای تکامل یابد، وقتی قرار باشد جامعۀ میان ستارهای تشکیل دهد، از برتری سرنوشت سازی برخوردار خواهد بود؛ چون فاصلۀ بین ستارگان در این نواحی بسیار کمتر از فضای گسترده‌ای است که در همسایگی ما دیده می‌شود.
بر اساس یک مطالعه جدید، این موضوع می‌تواند ارتباطات و سفر میان ستارهای را بسیار آسان کند و احتمالاً «فدراسیون فرازمینی» درحال شکوفایی را از تمدن‌های رقیبی که در قرص‌های کهکشانی خود محصور شده‌اند (نظیر تمدن ما) بسیار فراتر می‌برد. اما هنوز زود است که چمدان‌هایتان را ببندید. نزدیکی بیش از حد منظومه‌های ستارهای به یکدیگر می‌تواند بقای هر تمدن فرازمینی را که بر سیاره‌ای درون خوشه ستارهای ساکن است، به نابودی بکشاند.
فرازمینیان پیشرفته در خوشه‌های کروی از مزایای ویژه‌ای برخوردارند
خوشه‌های ستارهای حاوی برخی از کهن‌ترین منظومه‌های ستاره‌ای‌اند که در کیهان شناخته شده یافت می‌شوند. این خوشه‌ها می‌توانند بین صد هزار تا یک میلیون ستاره را درون خود جای دهند و بر اساس مطالعۀ انجام شده، تقریباً ۱۵۰ خوشۀ ستارهای کروی موجود در راه شیری ما می‌توانند دستکم ۱۰ میلیارد سال سن داشته باشند.
در این مطالعه، پژوهشگران این احتمال را در نظر گرفتند که چنین منظومه‌های کهنی میزبان سیاراتی هستند که نه تنها می‌توانند از حیات هوشمند پشتیبانی کنند بلکه می‌توانند خاستگاه تمدن‌های پیشرفته هم باشند. نویسندگان این مقاله عنوان کردند: «اینگونه تمدنها در چنین محیط‌های ستارهای چگالی غوطه‌ورند که فواصل بین ستارگان در آنها کمتر از صدها یا هزاران واحد نجومی خواهد بود: صدها تا هزاران برابر کوچکتر از فواصل میان ستارهای در قرص راه شیری که منزلگاه خورشید است.
یک واحد نجومی(AU) برابر فاصله زمین تا خورشید است که فاصله‌ای برابر با ۱۵۰ میلیون کیلومتر است. تقریباً ۸ دقیقه طول می‌کشد تا نور خورشید این فاصله را طی کند و به ما برسد. نزدیکترین ستاره در همسایگی ما، منظومه آلفا قنطورس، حدود ۴ سال نوری با زمین فاصله دارد، به این معنی که نور این ستاره ۴ سال طول می‌کشد تا به زمین برسد. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که شاید در این منظومه سیارات قابل سکونت وجود دارد و از آنجایی که این سیارات احتمالاً از حیات هوشمند فرازمینی پشتیبانی نمی‌کنند، چشم‌انداز مسکونی‌سازی هر سیاره‌ای، حتی در نزدیکترین منظومه‌های ستارهای، از قرار معلوم با چالش لاینحل ارتباط میان ستارهای مواجه خواهد بود، چون هر سیگنالی که به ساکنین فرضی این منظومه ارسال کنیم، دستکم ۸ سال طول خواهد کشید تا پاسخ آن را دریافت کنیم (و عکس این موضوع نیز برای ساکنین منظومۀ آلفا قنطورس صادق است).
قربانی کردن یک تمدن فرازمینی برای نجات سایر تمدنها
اما در خوشه‌های ستارهای، برقراری ارتباط بین دو ستارۀ همسایه بسیار آسان‌تر خواهد بود. در مخابرۀ سیگنال بین دو ستارۀ همسایه که فاصله آنها تنها چند صد برابر فاصله زمین تا خورشید است، زمان انتظار برای دریافت پاسخ ۱۶۰۰ دقیقه است. این زمان انتظارِ تقریباً ۲۷ ساعته به سختی از یک روز زمینی تجاوز می‌کند.
بر اساس این مطالعه، زمان انتظار ۲۷ ساعته تخمین فوق‌العاده ایده‌آلی است، چون در اکثر موارد برای مخابرۀ سیگنال میان ستارهای باید هفته‌ها و ماه‌ها صبر کرد تا زمان گذر، تکمیل شود. در خوشه‌های ستارهای، نزدیکی متقابل ستارگان همسایه به یکدیگر می‌تواند مزیت ویژۀ دیگری را برای تمدن‌های فرازمینی به ارمغان آورد و آن توانایی زنده ماندن از رویدادهای فاجعه‌بار انقراض است – از آن رویدادهایی که ایلان ماسک دوست دارد دربارۀ آنها صحبت کند – چون آنها برای نقل مکان و سکونت در دنیاهای دیگر باید مسیر کوتاه‌تری را طی کنند.
اما زیاد هیجان‌زده نشوید. احتمال آماری اینکه “فدراسیون فرازمینی” یکجا منقرض شود باید تقریباً صفر باشد، اما هر منظومه ستارهای مجزا در خوشه‌های ستارهای به احتمال زیاد دستخوش دوره‌های آشوب و ویرانی خواهد شد، چون ناهنجاری‌های گرانشی ناشی از منظومه‌های مجاور می‌تواند سیارک‌ها را در مسیر برخورد با دنیاهای مسکونی قرار دهد، یا حتی یک دنیای شبیه زمین را مستقیماً به سوی ستارۀ میزبانش روانه کند و یا آن را کاملاً از منظومه‌اش به بیرون پرتاب کند.
این پژوهش تا حد زیادی جذاب است چون برای بحث دربارۀ موضوعاتی نظیر تکامل یک گونه و تمدن‌های پیشرفته فرازمینی احتمالات بسیار زیادی را مطرح می‌کند. اما تلسکوپ‌های شکارگر سیارات فراخورشیدی ممکن است روزی رویداد شگفت‌انگیزی را در این خوشه‌های ستارهای رصد کنند. به شرطی که کسی خانه باشد!
منبع: سایت علمی بیگ بنگ