تاکنون تلسکوپ فضایی "تس" ناسا موفق به کشف بیش از ۱۵۰ سیاره فراخورشیدی شده است. اخیرا یک گروه بین‌المللی از محققان به رهبری"وسلین بی کوستوف"(Veselin B. Kostov) از مرکز پرواز فضایی "گادرد" ناسا با استفاده از داده‌های این تلسکوپ، موفق به رصد یک سیاره دورانی در حال گذر به نام "TIC ۱۷۲۹۰۰۹۸۸ b" شده‌اند.
به گزارش ایسنا و به نقل از تی ای، به گفته محققان “TIC ۱۷۲۹۰۰۹۸۸ b” یک سیاره غول پیکر به بزرگی سیاره مشتری است و به دور دو ستاره می‌چرخد. هنگامی که محققان از زمین موفق به رصد این سیاره شدند دریافتند که این سیاره در مقابل هر دو ستاره ظاهر شده است. دیگر نکته جالبی که به آن اشاره شد این است که این سیاره هنگامی که در مسیر عبور و چرخش از یک سیاره و سپس در روزهای بعدی در مسیر چرخش دیگر ستاره قرار می‌گیرد، در مجموع سه گرفتگی ایجاد می‌کند.
سیاراتی که به دور دو ستاره می‌چرخند، با نام سیارات دورانی(circumbinary planets) شناخته می‌شوند زیرا به دور ستاره‌های دوگانه می‌چرخند. ستاره دوگانه یک سامانه ستاره‌ای است که در آن دو ستاره به دور مرکز سنگینی سراسری مشترک میان خود گردش می‌کنند. این سیاره تازه کشف شده یک غول گازی به اندازه سیاره مشتری است البته باید گفت جرم این سیاره تازه رصد شده به مراتب از سیاره مشتری هم بیشتر است.
گرچه تاکنون سیارات دورانی زیادی کشف شده اما باید گفت کشف این سیاره یک موضوعی کاملا استثنایی و جذاب است چرا که سال این سیاره(زمان هر بار چرخش به دور دو ستاره) حدود ۲۰۰ روز به طول می‌انجامد. به همین دلیل برای پی بردن به نوع حرکت و پویایی این سیستم سیاره‌ای نیز همین مقدار زمان نیاز است به عنوان مثال مشاهده گذر و تایید تناوب مداری این سیاره معمولا ۲۰۰ روز طول می‌کشد. تناوب مداری زمان مورد نیازی است تا جسمی چرخش به دور جسم دیگری را در مداری کامل کند.
تلسکوپ فضایی تس مشاهدات خود را بخش به بخش انجام می‌دهد. در این مطالعه دانشمندان پیش از آنکه تلسکوپ فضایی “تس” به بخش دیگری از آسمان حرکت کند تنها ۳۰ روز برای مشاهده این سیاره دورانی زمان داشتند.
این سه گرفتگی(eclipses) را می‌توان به عنوان بخشی از مدار ۲۰ روزه ستارگان به دور یکدیگر مشاهده کرد. دانشمندان همچنین موفق به رصد یک فاصله پنج روزه بین گذر سیاره از اولین ستاره و ستاره دوم شدند. تصویربرداری با وضوح بالا در طیف فروسرخ نزدیک این تلسکوپ، حضور احتمالی ستاره سوم در این سیستم سیاره‌ای را نشان داد. همانطور که گفته شد، این ستاره باید یک مدار بسیار طولانی در حدود پنج هزار سال داشته باشد. علاوه بر این، این ستاره از جرم کمی برخوردار است و هم به دور ستاره‌ها و هم به دور سیاره تازه کشف شده می‌چرخد.
نکاتی درباره تلسکوپ فضایی “تس”
ماهواره نقشه‌بردار فراخورشیدی گذران(تس) یک تلسکوپ فضایی ساخت ناسا است که ۱۸ آوریل سال ۲۰۱۸ میلادی به فضا پرتاب شد. هدف ماموریت “تس” در مرحله نخست تمرکز بر درخشان‌ترین ستارگان نزدیک به زمین برای بررسی آثار گذر سیاره‌های فراخورشیدی در پیرامون آنها در طول دو سال بود اما هدف اصلی “تس” جستجوی سیاره‌های فراخورشیدیِ بیشتر در فضایی ۴۰۰ برابر پوشش ماموریت “کپلر” با استفاده از روش گذر است که در کهکشان‌های دیگر به ویژه در مدار ستاره‌های پر نور اطراف خودشان در فاصله‌ای که امکان حیات در آن وجود داشته باشد، قرار دارند. پروژه “تس” از مجموعه‌ای از دوربین‌های گسترده برای انجام یک بررسی همه جانبه استفاده می‌کند.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران