محققان دانشگاه "لاند" (Lund) در سوئد روش شبیه‌سازی کاملا جدیدی ایجاد کرده‌اند که در آن با کاشت میکروالکترود های فوق نازک در مغز می‌توان دردهای شدید را تسکین داد.
این روش به صورت موثر و شخصی‌سازی شده به تسکین درد کمک می‌کند و عوارض جانبی داروهای مسکن را ندارد.
نتایج این تحقیقات که بر روی موش‌ها انجام شده است در مجله‌ی “Science Advances” به چاپ رسیده است.
کمبود درمان‌های بدون عوارض جانبی برای دردهای طولانی مدت بر کیفیت زندگی بیماران اثر می‌گذارد. بیماران بدون استفاده از مسکن در انجام فعالیت‌های روزمره دچار مشکل می‌شوند. درمان‌های ضد درد سنتی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرند درد را کاهش می‌دهند اما در عین حال بر حواس و عملکرد ذهنی افراد اثر می‌گذارند و خطر قابل توجه اعتیاد به دارو را نیز در پی دارند.
درد همچنین هزینه‌های قابل توجهی برای جامعه دارد. بر طبق گزارش‌های اخیر در حدود هشت درصد جمعیت آمریکا از درد مزمن رنج می‌برند.
گروهی از محققان به رهبری “ینس شوئنبورگ” (Jens Schouenborg)، استاد نوروفیزیولوژی از دانشگاه “لاند”، روشی برای مقابله با درد با استفاده از میکروالکترود بسیار نازک و سازگار با بدن ایجاد کردند.
پروفسور “شوئنبورگ” توضیح می‌دهد: این الکترودها بسیار نرم بوده و برای مغز مناسبند. از آن‌ها برای فعال کردن مراکز کنترل درد در مغز استفاده می‌شود بدون آن که سلول‌های عصبی که مسئول عوارض جانبی هستند، فعال شوند. در این روش دسته‌ای از الکترودهای فوق نازک درون مغز قرار می‌گیرد و سپس گروهی از الکترودها که باعث تسکین درد بدون عوارض جانبی شده‌اند انتخاب می‌شوند. این روش امکان ایجاد درمانی شخصی برای هر فرد را فراهم می‌کند.
درد با فعال‌سازی مراکز کنترل درد در مغز متوقف می‌شود. در این روش تنها مسیر ارسال سیگنال‌های درد به قشر مغز مسدود می‌شود.
“ماتیلده فورنی” (Matilde Forni)، دانشجوی دکتری و نویسنده اصلی این مقاله می‌گوید: ما توانستیم بدون مسدود کردن سایر سیستم‌های حسی و حرکتی مسیر درد را مسدود کنیم. نتایج ما نشان می‌دهد که امکان ایجاد درمانی ضد درد بدون عوارض جانبی وجود دارد. این موضوع تا کنون چالش بزرگی بوده است.
در طول اجرای این پروژه چندین ساله، محققان توانستند روشی سازگار با بافت‌های بدن و مبتنی بر ژلاتین ایجاد کنند تا میکروالکترودهای انعطاف پذیر را با دقت بالا درون مغز قرار دهند. از این روش جدید برای تمامی دردهایی که توسط نخاع منتقل می‌شود یعنی اکثر دردها می‌توان استفاده کرد.
رایج‌ترین نوع مسکن‌های امروزی قرص‌ها هستند.
مطالعات دانشگاه “لاند” بر روی موش‌ها صورت گرفته است، آیا می‌توان نتایج آن را به انسان‌ها تعمیم داد؟
“ماتیلده فورنی” می‌گوید: این هدف ماست. مغز انسان سیستم کنترلی مشابه موش‌ها دارد و الکترودهای ما را می‌توان برای انسان‌ها مورد استفاده قرار داد.
محققان امیدوارند طی پنج تا هشت سال آینده این روش برای افرادی که دچار دردهای مزمن مانند درد سرطان یا ضایعات نخاعی هستند مورد استفاده قرار گیرد.
محققان همچنین معتقدند از این روش می‌توان برای ایجاد درمان‌های گسترده‌تری فارغ از درمان درد استفاده کرد.
“شوئنبورگ” می‌گوید: این روش را می‌توان در تمامی بخش‌های مغز مورد استفاده قرار داد و ما باور داریم که می‌توان از آن در درمان بیماری‌های زوال مغز مانند پارکینسون استفاده کرد. علاوه بر آن می‌توان از آن برای درمان افسردگی، صرع و حتی سکته مغزی نیز بهره برد.
این الکترودها می‌توانند به کشف عملکرد مغز نیز کمک کنند.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران