مأموریتهای ناسا چنان عجیب به نظر میرسند که انگار آینده، هم اکنون پیش روی ماست. کاوشگرهایی که مریخ را با گجتهای فوقپیشرفتۀ خود کاوش میکنند، فضاپیمایی که با جسارت نمونههای سیارک را به خانه باز میگردانند و تلسکوپ فضایی پیچیدهای که جهان نخستین را با دقت رصد میکند. بنابراین، ایدۀ بزرگ بعدی چیست؟ مأموریتهای فضایی که در سال ۲۰۵۰ و فراتر از آن انجام خواهند شد، قرار است چه چیزهای جدیدی را کشف کنند؟
به گزارش بیگ بنگ، یکی از برنامههای کوچک ناسا قرار است نشان دهد چه چیزهایی امکانپذیرند. برنامهی مفاهیم پیشرفته و خلاقانهی ناسا(NIAC) که بخشی از هیئتمدیرۀ مأموریت فناوری فضایی(STMD) قرار است در پژوهشهای مقدماتی خود سرمایهگذاری کنند بیشتر جنبهی علمی-تخیلی دارد و مفاهیم فناوری مربوط به آینده را در بر میگیرند. هدف از این برنامه این است که ببینند چه چیزهایی ممکن و چه چیزهایی ناممکناند و چه ایدههای نوین جالبی به ذهن پژوهشگران خطور میکند. با برخی از این طرحها میتوانید آشنا شوید.
۱-میکرو رباتهای شناگر برای کاوش دنیاهای اقیانوسی
دنیاهای اقیانوسی که کیلومترها زیر پوستهی یخیشان اقیانوسی از مایع پنهان شده، یکی از محتملترین مکانها در منظومه شمسیاند که احتمالا از حیات پشتیبانی میکنند. دسترسی به این محیطهای آبی و اکتشاف آنها چالشهای بینظیری را پیش روی ما قرار میدهد. « اِتان شالر»، مهندس مکانیک رباتها در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در کالیفرنیای جنوبی، برای اکتشاف این دنیاها ایدۀ نویدبخشی دارد: استفاده از رباتهای کوچک یکسانتی مجهز به حسگرها و موتورها که با پرینت سهبعدی ساخته شدهاند. سفینهی مادری که سطح یخ را سوراخ میکند و «میکروبات»ها را بهکار میگیرد، همچنین میتواند با امواج فراصوتی از راه دور آنها را کنترل کند.
۲- رباتهای خزنده و چنگاندازِ بلندبرد برای اکتشاف غارهای مریخی
در حالیکه رباتهای شناگر میتوانند برای برخی مقاصد مفید باشند، رباتهای دیگری مورد نیازند تا محکم به جایی متصل شوند. «مارکو پاوُن»، دانشیار دانشگاه استنفورد دربارۀ راهحل بالقوهای پژوهش میکند. فناوری مفهومی «ریچباتِ» او میتواند درون غارها سریع بخزد و با بازوهای پیشروندۀ خود فواصل دور را چنگ بزند. ویژگیهای متنوع این طرح به رباتهای کوچک و سبک این امکان را میدهد تا در محیطهای دشوار، نظیر دیوارۀ عمودی صخرهها یا کف ناهموار و صخرهای غارهای مریخ، به آسانی جابهجا شوند.
۳- سازههای سبکوزن با قابلیت سرهمبندی که در فضا گسترده میشوند
پرتاب فضاپیماهای بسیار بزرگ از زمین مستلزم اجرای طرحهای زیادی است، چون اندازۀ جسمی که قرار است به فضا برده شود بستگی به ظرفیت موشک دارد. کارآیی پرتابهای متعدد و سرهمکردن سازهها در فضا قبلاً اثبات شده، اما راه دیگری باید وجود داشته باشد. «زاخاری منچستر»، استادیار دانشگاه کارنگی ملون، روشهایی را بررسی میکند که نشان میدهد با پیشرفتهای اخیر در فرامادۀ مکانیکی میتوان سازههای سبکوزن و با قابلیت سرهمبندی را طراحی کرد. چنین سازههایی میتوانند بهراحتی درون محفظهی بار موشک به فضا پرتاب شوند و سپس بهطور خودکار سرهم شده و سازهی نهایی بزرگی به طول ۱۰ زمین فوتبال را تشکیل دهند. شاید با این مواد بتوان سازههای در ماه و سایر سیارهها بنا کرد.
۴- بذرپاشی سیارکها با قارچ برای تولید خاک فضایی
طرحهای مفهومی ساخت سکونتگاه فضایی به هر شکل و اندازهای ظاهر میشوند. اما همهی این طرحها با چالش مشترکی مواجهند که حل آن نیازمند تفکری خلاقانه است: مسافران فضایی چگونه در طول سفرهای طولانی خود را زنده نگه خواهند داشت؟ «جِین شتسوف» که با شرکت ترنس آسترا همکاری میکند، طرح تولید خاک از مواد سیارکهای غنی از کربن را پیشنهاد کرده است. قارچها میتوانند بهطور فیزیکی مواد سیارکها را خرد کنند و با فرآیندهای شیمیایی همهی ترکیبات سمی آنها را تجزیه کنند. چنین فرآیندهایی در زمین هم رخ میدهند، برای مثال قارچهای صدفی میتوانند خاکهای آلوده به نفت را پاکسازی کنند. هدف از این پژوهشِ NIAC، یافتن روشی است که با آن بتوان فضای سبز پهناور و سیستم کشاورزی پویایی را در سکونتگاههای فضایی آینده مستقر کرد.
منبع: سایت علمی بیگ بنگ