سطح‌نشین "اینسایت" ناسا یکی از بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین مریخ‌لرزه‌ها تاکنون را ثبت کرد.
، این مریخ‌لرزه که ۴.۲ ریشتر بود حدود یک ساعت و نیم به طول انجامید و سطح نشین “اینسایت” که در روز ۱۸ سپتامبر اقامت ۱۰۰۰ روزه خود در مریخ را جشن می‌گرفت موفق به ثبت این لرزه مریخی شد.
این سطح‌نشین در سال ۲۰۱۸ بر سطح مریخ فرود آمده است.
این مریخ‌لرزه‌ی ۴.۲ ریشتری بزرگ‌ترین لرزه‌ای است که از سطح مریخ ثبت شده است. این در حالی است که چنین لرزه‌ای در زمین “سبک” در نظر گرفته می‌شود و سالانه بیش از ۱۰ هزار لرزه‌ی این چنینی رخ می‌دهد.
به گفته‌ی ناسا، این لرزه‌ی ۴.۲ ریشتری سومین لرزه بزرگی است که “اینسایت” طی این ماه ثبت کرده است و دو لرزه ۴.۲ و ۴.۱ ریشتری دیگر نیز در تاریخ ۲۵ اوت ثبت شده بودند. مشخص نیست که مریخ لرزه‌های بزرگ‌تری نیز داشته است که “اینسایت” قادر به ثبت آن‌ها نبوده است یا این لرزه‌ها بزرگ‌ترین لرزه‌هایی قابل تشخیص هستند. ناسا “اینسایت” را با هدف بررسی امواج لرزه‌ای مریخ به این سیاره فرستاد تا به این وسیله اطلاعات بیشتری از لایه‌های داخلی مریخ و هسته داخلی آن به دست آورد و نحوه‌ی تشکیل آن را بفهمد. امواج با گذر از پوسته، گوشته و هسته مریخ تغییر می‌کنند و به دانشمندان امکان بررسی اعماق سیاره سرخ را می‌دهند.
“اینسایت” برای ادامه فعالیت خود به انرژی خورشیدی متکی است و اوایل سال جاری مدار مریخ باعث دور شدن “اینسایت” از خورشید شد. این بدان معنا بود که این سطح نشین برای گرم ماندن باید از گرمکن‌های خود استفاده می‌کرد و نور خورشید کمتری برای شارژ کردن تجهیزاتش در اختیار داشت. علاوه بر آن گرد و غباری که روی صفحات خورشیدی آن را پوشانده بودند شرایط را بدتر می‌کرد. با این حال دانشمندان ناسا این مشکل را حل کردند و اکنون مریخ در حال نزدیک شدن به خورشید است.
این سطح‌نشین اوایل سال جاری توانست غبارهایی که سطح صفحات خورشیدی آن را پوشانده بودند پاک کند و بار دیگر به زندگی بازگردد. “اینسایت” طی عملیاتی توسط تیم ناسا به گونه‌ای هدایت شد که بتواند چاله‌ای حفر کند و خاک آن را بر روی صفحات خورشیدی غبارآلود خود بریزد. سپس این خاک همراه با باد موجب از بین رفتن مقداری از گرد و غباری شدند که صفحات خورشیدی “اینسایت” را از کار انداخته بود و این صفحات خورشیدی را قادر ساخت تا انرژی مورد نیاز را دوباره تولید کنند.
بروس بانرت(Bruce Banerdt)، محقق اصلی ماموریت “اینسایت” در مرکز پیشرانه جت ناسا می‌گوید: با گذشت دو سال به نظر می‌رسد مریخ با این لرزه‌های جدید که ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند اطلاعات جدیدی در اختیار ما قرار داده است.
محققان در حال بررسی یافته‌های به دست آمده از مریخ‌لرزه‌ها، بزرگی آن‌ها و منشا آن‌ها هستند. آن‌ها می‌دانند که منشا این لرزه‌های بزرگ بسیار دورتر از محل رخ دادن اکثر مریخ‌لرزه‌های ثبت شده‌ی پیشین است. این منطقه هزار مایل دورتر است.
ناسا در بیانیه‌ای گفت: یک گزینه احتمالی دره مارینر است. در ازای این دره بیش از چهار هزار کیلومتر است و حدود ۲۰۰ کیلومتر عرض دارد. در حالی که ناسا به تازگی مطالعه در مورد این لرزه را آغاز کرده است اطلاعات بیشتری از دو لرزه قبلی دارد. لرزه‌ی ۴.۲ ریشتری پیشین در فاصله‌ی حدود ۸۵۰۰ کیلومتری از “اینسایت” رخ داد و موضوعی که دانشمندان را شگفت‌زده کرده است متفاوت بودن انواع این دو مریخ‌لرزه است.
لرزه‌ی ۴.۲ ریشتری فرکانس پایین و آرام داشت در حالی که لرزه‌ی ۴.۱ ریشتری فرکانس بالا داشت. لرزه ۴.۱ ریشتری به “انسایت” نزدیک‌تر بود و تنها ۹۲۵ کیلومتر از آن فاصله داشت.
این تابستان محققان از داده‌های لرزه‌های قبلی برای بررسی عمق و قطر پوسته، گوشته و اندازه هسته مریخ استفاده کردند. آن‌ها شواهدی از وجود سه لایه پوسته تا عمق ۴۱ مایلی(۶۶کیلومتر) از سطح مریخ یافتند. هر کدام از لایه‌ها تفاوت کمی با دیگری داشت و زیر آن‌ها گوشته قرار داشت که تا عمق ۵۰۰ مایلی(۸۰۴ کیلومتر) امتداد داشت.
هسته آهن-نیکل مریخ نیز با شعاع هزار و ۱۴۰ مایل(۱۸۳۴ کیلومتر) در میان فاصله سطح تا مرکز سیاره آغاز می‌شد.
ضخامت پوسته مریخ برای دانشمندان اهمیت دارد زیرا این پوسته از بقایای گوشته اولیه تشکیل شده است و به درک بهتر نحوه تشکیل مریخ کمک می‌کند. درک شکل‌گیری مریخ به درک بهتر شکل‌گیری سایر سیارات منظومه شمسی و علت تمایز آن‌ها با سایر سیارات نیز کمک خواهد کرد.
هر دو لرزه در طول روز ثبت شدند این درحالی است که به طور معمول لرزه‌ها در شب تشخیص داده می‌شوند. گروه عملیات اکنون در حال بررسی نیاز “اینسایت” به پاکسازی مجدد هستند.
از آنجا که تابش خورشید بر سیگنال‌های رادیویی اثر می‌گذارد و در ارتباط اختلال ایجاد می‌کند محققان فرمان‌دهی به “اینسایت” را در روز ۲۹ سپتامبر متوقف می‌کنند اما این سطح‌نشین همچنان به ثبت لرزه‌ها می‌پردازد.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران