تا چند روز دیگر در اتفاقی بیسابقه، چهار فضانورد غیر حرفهای سوار بر فضاپیمای کرو دراگون اسپیس ایکس، نخستین سفر فضایی کاملا خصوصی تاریخ را انجام خواهند داد.
تا چند روز دیگر در اتفاقی بیسابقه، چهار فضانورد غیر حرفهای سوار بر فضاپیمای کرو دراگون اسپیس ایکس، نخستین سفر فضایی کاملا خصوصی تاریخ را انجام خواهند داد.
اسپیس ایکس بهزودی در دستاوردی جدید، فضاپیمایی را به مدار پرتاب میکند که تمام سرنشینهایش فضانوردان غیر حرفهای هستند. این خدمه چهارنفره شامل یک میلیاردر، دستیار پزشک، مهندس و دانشمند است. اگر هوا مساعد باشد، آنها پنجشنبه پیش رو سوار بر فضاپیمای کرو دراگون و بر فراز موشک فالکون ۹ عازم فضا خواهند شد.
فضانوردان مأموریت بعدی اسپیس ایکس قرار است به مدت سه روز به دور زمین بچرخند، از مناظر لذت ببرند، برای پژوهشهای علمی داده جمعآوری کنند؛ سپس به درون جو بازگردند و به کمک چترهای نجات بهطور ایمن فرود آیند. آنها مأموریتشان را اینسپریشن ۴ (به معنای چهار الهامبخش) مینامند.
جرد آیزاکمن، میلیاردر آمریکایی، بلیتهای پرواز پیش رو را از اسپیس ایکس خریده است و تأمینکننده مالی و فرمانده فضاپیمای کرو دراگون محسوب میشود. در این سفر فضایی، هیلی آرسینو، نجاتیافته از سرطان در کودکی و کارمند کنونی بیمارستان پژوهشی اطفال سنت جود، کریستوفر سمبروسکی، کهنهسرباز نیروی هوایی و کارمند لاکهید مارتین و دکتر شان پراکتر، زمینشناس و فضانورد فرضی در شبیهسازی مأموریتهای طولانیمدت مریخی، آیزاکمن را همراهی میکنند.
خدمه برای سفر به فضا، صرفا مانند پرواز با هواپیما بدون مقدمه سوار فضاپیما نمیشوند. آنها چهار ماه گذشته را صرف یادگیری، مطالعه کتابچههای راهنما، به چالش کشیدن محدودیت بدنهایشان و تمرین برای بدترین سناریوهای ممکن کردهاند. فضانوردان تازه هفته گذشته، آموزشهایشان را که عمدتا مبتنی بر برنامه ناسا بود، به پایان رساندند.
البته آیزاکمن که تجربه هزاران ساعت پرواز با هواپیمای جت و هواگردهای سابقا نظامی دارد، به وبسایت بیزینس اینسایدر گفت آموزش فضانوردی شدیدتر از حد انتظارش بود. او گفت: «قطعا تا حدی [آموزشها را] دست کم گرفته بودم.»
وقتی جف بزوس و ریچارد برانسون جداگانه سوار بر موشکهایشان به مرز فضا سفر کردند (اما وارد مدار نشدند)، جزئیات آموزشها را فاش نکردند. اما خدمه اینسپریشن ۴ بهصورت علنی درباره مراحل آمادهسازی خود صحبت کردهاند و نگاهی اجمالی به آنچه برای آمادهسازی آماتورها برای پرواز فضایی لازم است، ارائه دادهاند. در ادامه با زومیت همراه باشید تا گامبهگام با این آموزشها آشنا شویم.
گام نخست: با موشک خود ملاقات و پرتاب آن را تماشا کنید
وقتی خدمه اینسپریشن ۴ انتخاب شدند، یکی از نخستین کارهایی که با یکدیگر انجام دادند، تماشای پرتاب سومین گروه از فضانوردان حرفهای ناسا به ایستگاه فضایی بینالمللی به دست اسپیس ایکس بود. آرسینو پیشتر هرگز شاهد پرتاب موشک نبود. او در پادکست «چگونه اتفاق افتاد» به میریام کرامر، خبرنگار آکسیوم، گفت: «فکر میکردم قرار است پیش از پرتاب اضطراب داشته باشم؛ اما واقعا خیلی راحت بود.»
خدمه برای شبیهسازی احساس پرتاب، از دستگاه مرکزگریز استفاده کردند
کریستوفر سمبروسکی در دستگاه مرکزگریز
دستگاه مرکزگریز با سرعتی بسیار بالا میچرخد تا نیروی گریز از مرکزی ایجاد کند که مانند تاب چرخان شهربازی که صندلیها را از ستون وسط دور میکند، همهچیز را به بیرون هل میدهد. این نیرو، احساس پرتاب را شبیهسازی میکند؛ زیرا وقتی موشک از روی زمین برمیخیزد، موجب میشود فشار گرانش روی بدن، سه برابر بیش از حد معمول احساس شود. بسیاری از فضانوردان و خلبانها در آموزشهایشان از دستگاه مرکزگریز استفاده میکنند.
آیزاکمن همسفرانش را به بلندترین کوه ایالت واشنگتن برد
اعضای خدمه اینسپریشن ۴ از کوه رینیر صعود کردند
کوه رینیر در ایالت واشنگتن، آتشفشانی فعال با ارتفاع ۴۳۹۲ متر و پوشیده از یخچالهای طبیعی است که هوای طاقتفرسا و شکافهای خطرناک دارد. کوهنوردان برای صعود از این کوه باید از تبرِ یخ و یخشکن (کرامپون) استفاده کنند؛ در نتیجه آیزاکمن تصمیم گرفت که رینیر، مکانی ایدهآل برای شکستن یخ رابطه و ایجاد صمیمیت بین همراهان جدیدش است. آنها اوایل ماه می همراه یکدیگر از کوه صعود کردند.
آیزاکمن گفت: «آنها مقداری سرسختی روانی به دست آوردند و با شرایط سخت کنار آمدند که بسیار مهم است. غذا در کوه افتضاح است. دمای هوا در کوه میتواند افتضاح باشد. خب شرایط با [فضاپیمای] دراگون هیچ فرقی ندارد. نمیتوانیم درجه دستگاه تنظیم دما را بالا و پایین کنیم و بر اساس آنچه تاکنون چشیدهام، میتوانم به شما بگویم غذا در فضا عالی نیست.»
پس از کوهنوردی، نوبت مطالعه بود
خدمه پس از تجربه شرایط سخت در کوه رینیر، به مقر اسپیس ایکس در هاوثورن کالیفرنیا پرواز کردند تا تمرینها را بهطور جدی آغاز کنند. آیزاکمن دراینباره گفت: «هر روز تقریبا روزی ۱۲ ساعته بود و سپس به اتاق هتل بازمیگشتیم و فقط مطالعه میکردیم. این مرحله بهنوعی بخش آکادمیک سخت آموزشها بود.»
فضانوردان باید درباره بخشهای موشک فالکون ۹ و فضاپیمای کرو دراگون، نحوه کارکرد همهچیز و مشکلات احتمالی اطلاعات به دست میآوردند. آیزاکمن گفت: «ما حدود سه هزار صفحه در صد دفترچه راهنمای مختلف داریم. خیلی زیاد بود. فکر نمیکنم هیچ کدام از ما این قسمت را پیشبینی میکرد.»
خدمه پرواز با دراگون را در شبیهسازیها تمرین کردند
شان پراکتر در بازدید از اردوگاه آموزشی اسپیس کمپ
مسافران اینسپریشن ۴ درون مدل شبیهساز کرو دراگون، رویههای پرتاب و فرود را تمرین کردند. وقتی آنها با نحوه کارکرد بدون اشکال همهچیز آشنا شدند، آموزشدهندگان افزودن اشکالات و نواقص فضاپیما به شبیهساز را آغاز کردند.
برخی از تمرینها با مشارکت هر چهار عضو خدمه انجام شد؛ اما در برخی دیگر فقط آیزاکمن و پراکتر (به ترتیب، فرمانده و خلبان مأموریت) حضور داشتند. در نهایت، فضانوردان شبیهسازیهای کامل را با کنترل مأموریت و مدیر پرتاب انجام دادند.
شبیهسازی طاقتفرسای ۳۰ ساعته
در ماه اگوست آیزاکمن، پراکتر، آرسینو و سمبروسکی، لباسهای فضانوردیشان را پوشیدند، سوار مدل شبیهساز کرو دراگون شدند و خودشان را برای امتحانی ۳۰ ساعته درون آن محبوس کردند. هیچکس، حتی کنترلکنندگان مأموریت نمیدانست چه اتفاقاتی قرار است رخ بدهد. ناظر شبیهسازی همهچیز را از قبل برنامهریزی کرده بود.
فضانوردان پرتاب معمولی را با تأخیر ناشی از اوضاع نامساعد جوی تمرین کردند، غذا خوردند و سپس خوابیدند؛ اما با ورود دوباره فضاپیمای شبیهسازیشده به جو و اقدام به فرود روی زمین، اوضاع از کنترل خارج شد. در شبیهسازی، با ورود کرو دراگون به جو، سه کامپیوتر فضاپیما از کار افتادند و خدمه ارتباط با کنترل مأموریت را از دست دادند. سپس، چترهای نجات کپسول گشوده نشدند.
آیزاکمن گفت: «اکنون شما کور و ناتوان از صحبت هستید و هیچ راهی برای بیرون آمدن چترها وجود ندارد. همچنین دراگون به هیچ شکل نمیتواند در جریان ورود دوباره به جو با سرعت مافوق صوت، خود را تثبیت کند.» وقتی خدمه به وضعیت ناگوار پی بردند، فهمیدند شبیهساز در حال فرستادن فضاپیمای فرضیشان به یک قاره دورتر از محل مورد نظر برای فرود آبی است.
آیزاکمن در ادامه افزود: «[شرایط] بسیار واقعی به نظر میرسید. به مدت ۳۰ ساعت در آن زندگی کردیم. در ۴۵ دقیقه پایانی ما و افراد روی زمین، میدانستیم احتمال دارد در این وضعیت امکان زنده ماندن وجود نداشته باشد.» در پایان، خدمه به سلامت فرود آمدند؛ اما پادکست آکسیوم دقیقا اشاره نکرد که فضانوردان چگونه توانستند از پس وضعیت برآیند.
پروازهای پارابولیک برای شبیهسازی ریزگرانش
پرواز پارابولیک خدمه اینسپریشن ۴
در پرواز پارابولیک، هواپیما به شکل کمان صعود و نزول میکند و در نوک کمان به مدت حداکثر ۳۰ ثانیه وضعیت بیوزنی به وجود میآورد.
خدمه بدنهایشان را در اتاقک ارتفاع آزمودند
گاهی اوقات ممکن است کابین فضاپیما درست مانند کابین هواپیما دچار افت فشار شود؛ اما این اتفاق بهندرت رخ میدهد. فضاپیماها معمولا در صورت وقوع این اتفاق، ماسکهای اکسیژن برای سرنشینها دارند. البته همچنان خوب است که خدمه بدانند پیش از گذاشتن ماسک روی صورت، بدنشان چگونه واکنش نشان خواهند داد.
آشنا بودن با علائم محرومیت از اکسیژن میتواند به اعضای خدمه امکان بدهد تا اگر سامانههای فضاپیما نشت کابین را تشخیص ندهند، از این مشکل مطلع شوند. خدمه به منظور تجربه مستقیم این علائم تحت نظارت، به اتاقک ارتفاعی رفتند که آنها را در معرض محیط کماکسیژن قرار داد. آرسینو به نقل از یک توییت گفت: «[این آزمایش] بینش بسیار خوبی درباره هر یک از علائم مختلف ما ارائه داد.»
خدمه خونگیری و نمونهبرداری از پوست را یاد گرفتند
ازآنجا که دانشمندان درباره چگونگی تأثیر سفر فضایی بر بدن، خواستار اطلاعات بیشتر هستند، خدمه اینسپریشن ۴ داوطلب شدند دادههای بیولوژیکی را برای ناسا گردآوری کنند. خدمه علاوه بر گرفتن نمونههای خون و پوست یکدیگر، خوابشان را تحت نظارت خواهند داشت، آزمونهای شناختی روزانه را روی آیپد انجام خواهند داد و اندامهایشان را با دستگاه فراصوت اسکن خواهند کرد. به گفته آیزاکمن، هیچکدام از اعضای خدمه واقعا نمیدانستند این پژوهشها تا چه حد گسترده خواهند بود. او افزود فضانوردان باید روزانه سه مرتبه از ۱۰ بخش مختلف بدنشان نمونه پوستی بگیرند.
پرواز با هواپیمای جت بر فراز تأسیسات اسپیس ایکس در تگزاس
پرواز خدمه اینسپریشن ۴ بر فراز تأسیسات اسپیس ایکس در تگزاس
اعضای خدمه در جریان دوره آموزشیشان، بین مردم حضور یافتند، با رسانهها مصاحبه و به اردوگاه آموزشی اسپیس کمپ و تأسیسات ساخت موشک اسپیس ایکس در بوکاچیکا تگزاس سفر کردند. این تأسیسات که به گفته ایلان ماسک، بنیانگذار اسپیس ایکس، «استاربیس» نام دارد، محل ساخت و آزمایش نمونههای آزمایشی ابرموشک استارشیپ و بوستر سوپرهوی است. اعضای خدمه هنگام بازدید از استاربیس، سوار بر هواپیما بر فراز موشکها پرواز کردند.
ابتدای تابستان، آیزاکمن و پراکتر تمرینهایی با جت جنگنده در مونتانا انجام دادند تا مهارتهای خلبانیشان را بهبود بدهند. فضانوردان ناسا به منظور تمرین تفکر و واکنش سریع تحت استرس، فعالیت مشابهی انجام میدهند.
آیزاکمن، پراکتر، آرسینو و سمبروسکی با تکمیل آموزشهایشان، روز پنجشنبه به مرکز فضایی کندی ناسا در فلوریدا پرواز کردند تا واپسین آمادهسازیها برای پرتاب را به پایان ببرند. آنها نخستین مسافران تجاری اسپیس ایکس محسوب میشوند؛ اما این شرکت قصد دارد فضانوردان خصوصی بیشتری به پرواز درآورد. در ماه ژانویه، اسپیس ایکس در مأموریتی به نام AX-1، چهار فضانورد شرکت آکسیوم اسپیس را در سفری ۸ روزه به ایستگاه فضایی بینالمللی ارسال خواهد کرد.
خدمه AX-1 شامل لری کانر، سرمایهگذار املاک، مارک پتی، سرمایهگذار کانادایی و ایتان استیب، خلبان جنگنده سابق است و مایکل لوپز-آلریا، نایبرئیس آکسیوم اسپیس و فضانورد سابق ناسا، فرماندهی مأموریت را بر عهده خواهد داشت. هنوز مشخص نیست فرایند آموزش این فضانوردان شامل چه مراحلی خواهد بود.
منبع: زومیت