دانشمندان در طول دو دهه گذشته در بسیاری از نقاط سیاره مریخ موفق به کشف یخ شدهاند. بیشتر این یخهای موجود در سیاره سرخ نیز توسط ماهوارههای مداری مانند مدارگرد شناسایی مریخ ناسا مشاهده شده است. اما تعیین اندازه و میزان غبارآلود بودن این یخها از سطح مریخ کاری دشوار است و این در حالی است که دانستن این دو موضوع بسیار مهم است و میتواند به دانشمندان در درک سن یخها و نحوه به وجود آمدن این رسوبات یخی کمک کند.
اخیرا “آدیتیا کولر”(Aditya Khuller) و “فیلیپ کریستنسن”(Philip Christensen) دانشمندان علوم سیارهای دانشگاه ایالتی آریزونا و “استفان وارن”(Stephen Warren) متخصص یخ و برف زمین “دانشگاه واشنگتن”، به بررسی این موضوع پرداختهاند و رویکرد جدیدی را برای تعیین دقیق میزان غبارآلود بودن یخهای مریخ ایجاد کردند.
طی این مطالعه محققان با ترکیب دادههای کاوشگر فینیکس و مدارگرد شناسایی مریخ ناسا با شبیهسازیهای رایانهای که در زمین برای پیشبینی میزان روشنایی برف و یخ یخچالهای طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد، توانستند میزان درخشندگی و غبار آلود بودن یخهای مریخی را تعیین کنند.
مریخ یک سیاره غبارآلود است بنابراین بسیاری از یخهای آن غبار آلودند و از نظر ظاهری نیز رنگ این یخها بسیار تیرهتر از رنگ برف تازهای است که ممکن است روی زمین ببینیم.
هر چه یخ غبار آلودتر باشد، رنگ آن نیز تیرهتر و در نتیجه گرمتر است که این موضوع میتواند بر پایداری و تکامل آن در طول زمان تاثیر بگذارد. به همین دلیل میتوان گفت در شرایط خاص این عوامل ممکن است در ذوب شدن یخها در مریخ تاثیرگذار باشند.
کولر در این باره گفت: ممکن است این یخهای تیره غبارآلود در حدود چند سانتی متر ذوب شوند. هرگونه آب مایع زیرسطحی که از فرایند ذوب شدن تولید میشود نیز با آمدن لایه جدیدی از یخ بر رویش، از تبخیرشدن در جو مریخ در امان خواهد بود.
محققان بر اساس شبیهسازیهای انجام شده پیشبینی میکنند که یخ مشاهده شده توسط کاوشگر فینیکس همانند رسوبات یخی پیشتر کشف شده در بخش میانگان مریخ، در طول میلیونها سال پیش و در اثر بارش برف غبارآلود شکل گرفته است.
کولر در انتها افزود: اعتقاد عموم بر این است که مریخ در طول تاریخ خود چندین عصر یخبندان را تجربه کرده است.به نظر میرسد که یخها موجود در بخش میانگان مریخ نیز باقی مانده این بارش برف غبارآلود باستانی هستند.
محققان قصد دارند در آینده بیشتر به بررسی یخهای این سیاره بپردازند. آنها در حال توسعه شبیهسازیهای رایانهای جدیدتری از یخهای مریخ هستند تا نحوه تکامل آنها در طول زمان را مطالعه کنند.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران