پایگاه خبری "اسپیس"، منتخبی از اخبار و تصاویر فضایی روزهای اخیر را منتشر کرد.
، برخی اخبار و تصاویر فضایی منتخب روزهای اخیر از نگاه این پایگاه را بررسی خواهیم کرد.
شفق قطبی در مریخ
این تصویر نقطهدار، نور روز هلال ماه مانند سیاره مریخ در مقابل نیمه شب این سیاره را نشان میدهد.این خطوط کوتاه موج دار در واقع شفق قطبی مریخی هستند که توسط ماموریت مریخی امید اماراتیها گرفته شده است. این مشاهدات بیسابقه از اولین مجموعه دادههای شبانه ماموریت امید حاصل شده است. اگرچه فضاپیمای مارس اکسپرس آژانس فضایی اروپا(ESA) و مدارگرد ماون ناسا هر دو موفق به رصد شفق قطبی شدهاند اما مشاهدات آنها به وضوح ماموریت امید نبوده است. ماموریت امید در فوریه ۲۰۲۱ وارد مریخ شد و به اولین مأموریت بین سیارهای جهان عرب تبدیل شد.
یک خوشه ستارهای بزرگ در فضا
محققان “دانشگاه مریلند در کالج پارک” در مطالعه اخیرشان با استفاده از دادههای تلسکوپ رصدخانه استراتوسفری اخترشناسی فروسرخ(SOFIA) اولین تصویر با وضوح بالا از یک حباب در حال گسترش حاوی پلاسمای داغ و گاز یونیزه شده در محل تولد ستارگان را ایجاد کردهاند. محققان پس از بررسیهای انجام شده، دریافتند یک حباب در حال گسترش از گاز داغ، خوشه ستارهای “Westerlund ۲” را احاطه کرده است. یافتههای این مطالعه با یافتههای مطالعات قبلی که احتمال حضور دو حباب در اطراف این خوشه ستارهای را میداد، مغایرت دارد.
در ابتدا عملیات دانشمندان تشعشع ساطع شده از خوشه را در کل طیف الکترومغناطیسی، از اشعه ایکس با انرژی بالا گرفته تا امواج رادیویی کم انرژی اندازه گیری کردند. براساس اندازهگیریها، آنها تصویر واضحتری از حباب اطراف “Westerlund ۲” ایجاد کردند.
در مرحله بعد محققان به بررسی حرکات یونهای کربن پرداختند تا دریابند آیا آنها در حال حرکت به سمت زمین هستند یا از زمین دور میشوند. سپس اطلاعات بدست آمده با اندازه گیریهای به دست آمده از طیف الکترومغناطیسی ترکیب شد و پس از آن محققان توانستند یک نمای ۳ بعدی از حباب باد ستارهای در حال گسترش در اطراف “Westerlund ۲” ایجاد کنند.
دانشمندان همراه با بدست آوردن تصویر واضحتر، شواهدی از تشکیل ستارههای جدید در منطقه پوسته این حباب را نیز پیدا کردند.
تجزیه و تحلیل آنها همچنین نشان میدهد که با گسترش حباب، یک سمت آن به طور ناگهانی باز شده و این باز شدن سبب آزاد شدن پلاسمای داغ و کاهش روند گسترش پوسته به مدت تقریباً یک میلیون سال پیش شده است. اما پس از آن و در حدود ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار سال پیش یک ستاره درخشان دیگر در Westerlund ۲ تکامل یافته و انرژی آن دوباره باعث گسترش پوسته Westerlund ۲ شده است.
یخ تاقهای یخچال طبیعی جزیره پاین
این تصویر متحرک، یخ تاقهای یخچال طبیعی جزیره پاین جنوبگان از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ را نشان میدهد. یختاق (Ice shelf) که در فارسی سکوی یخی، یخرف، یخسکو، یخپشته و تاقچه یخی نیز نامیده میشود، بستری ضخیم و شناور از یخ است که وقتی یخچالهای طبیعی یا یخسارها به سوی کنارهها یا سطحِ اقیانوس جریان یابند شکل میگیرد. به بیان دیگر یختاقها، لایههای افقی بزرگی از یخ هستند که از یک سو با یخچالهای روی خشکی پیوند داشته و از سویی دیگر به دریا راه دارند. این تصاویر مربوط به ماهوارههای سنتینل-۱ برنامه کوپرنیک است که از سال ۲۰۱۵ هر ۱۲ روز یک بار از یخچالهای طبیعی جزیره پاین عکس میگیرد. آنها پس از پاییز ۲۰۱۶ هر شش روز یکبار شروع به جمع آوری اطلاعات کردند. محققان تصاویر ماهوارهای را برای ایجاد این تصویر متحرک دقیق از نمایش فعالیت یخ تاقها در کنار یکدیگر قرار دادند.
محققان مطالعه جدیدی در مورد لغزش سریع یخهای یخچال به داخل اقیانوسها انجام دادهاند که یافتههای آن ۱۱ ژوئن ۲۰۲۱ در مجله “Science Advances” منتشر شد. محققان دریافتند یک روند خاص مانند عمیقتر شدن ترکهای سطحی و از بین رفتن یخ در مناطقی خاص باعث سرعت بخشیدن در عملیات لغزش یخها میشود. آنها همچنین دریافتند که این یخ تاق ممکن است طی چندین دهه آینده همانطور که قبلا پیشبینی شده، فرو بریزد.
بازدید ملکه الیزلبت دوم از شرکت ” Spire”
این هفته شرکت تصاویر زمینی” Spire “میزبان “ملکه الیزابت دوم” و دخترش پرنسس “آن” بود. در هنگام بازدید از تاسیسات این شرکت در گلاسگو، اعضای خانواده سلطنتی با “جوئل اسپارک” معاون مهندسی و خدمات فضایی شرکت “spire “صحبت کردند. در این عکس، ملکه الیزابت در حال نگاه کردن به یکی از ماهوارههایی است که در یک جعبه شیشهای قرار داده شده است.
طبق گزارش آژانس سرمایهگذاری توسعه بینالمللی اسکاتلند، گلاسگو بیش از هر مکان دیگری در جهان به جز ایالات متحده ماهواره تولید میکند. دولت انگلیس با هدف افزایش ارزش صنعت فضایی اسکاتلند به ۵/۵ میلیارد دلار(۴ میلیارد پوند) تا سال ۲۰۳۰، سرمایهگذاری زیادی انجام داده است. این کشور امیدوار است بتواند تا سال آینده پایگاههای فضایی داخلی خود را توسعه دهد.
حضور یک زن در اولین پرواز فضایی “بلو اوریجین”
شرکت فضایی خصوصی “بلو اوریجین”(Blue Origin) متعلق به “جف بزوس” مالک آمازون و یکی از ثروتمندترین افراد دنیا، اعلام کرده است که “ماری والاس والی فانک”(Mary Wallace “Wally” Funk ) ۸۲ ساله در اولین پرواز سرنشیندار نیوشپرد حضور خواهد داشت و چهارمین صندلی متعلق به اوست. بنابر گزارشها این پرواز در تاریخ ۲۰ ژوئیه سال جاری میلادی انجام خواهد شد. او که یکی از شرکتکنندگان برنامه “Woman in Space “در دهه ۱۹۶۰ است، مسنترین فردی است که به فضا خواهد رفت.
این پرواز از مرکز بلواوریجین در تگزاس غربی انجام خواهد شد و هنگامی که موشک در فاصلهی ۴۷ مایلی قرار بگیرد، کپسول حاوی مسافران از آن جدا میشود و فضانوردان چند دقیقه بیوزنی را تجربه خواهند کرد و سپس کپسول به زمین باز میگردد.
انتخاب “فانک” لیست مسافران اولین پرواز نیوشپرد را کامل میکند. سه سرنشین دیگر این پرواز جف بزوس، برادرش مارک و یک برنده ناشناس که بلیط ۲۸ میلیون دلاری این پرواز را در یک مزایده خریده، خواهد بود. پرواز یاد شده در کل ۱۱ دقیقه به طول خواهد انجامید و آنها تقریباً چهار دقیقه بالاتر از خط “کارمان” که به عنوان مرز بین جو زمین و فضای خارج تعریف میشود، خواهند ماند. “والی فانک”، هوانورد، ورزشکار و قهرمان تیراندازی و یکی از اعضای “مرکوری ۱۳”(Mercury ۱۳) بوده است. مرکوری ۱۳ نامی است که “جیمز کراس” تهیه کننده هالیوودی در سال ۱۹۹۵ برای توصیف ۱۳ زن قبول شده در آزمایشات تایید صلاحیت فضانوردان ماموریت مرکوری ۷ به کار برد.
آتش سوزی جنگلی در کانادا از منظر فضا
آتش سوزیهای گسترده جنگلی در غرب کانادا بسیار خبر ساز شده است و علت آن نیز یک موج گرمای رکوردشکن است. این تصویر روز پنجشنبه(یکم ژوئیه) توسط ماهواره سنتینل-۲ اروپا ضبط شده است. به گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی، سنتینل -۲ در ارتفاع ۴۹۰ مایلی(۷۸۶ کیلومتری) به دور زمین میچرخد اما آتش سوزی چنان عظیم است که حتی توسط ماهوارههای مدار زمین ثابت در فاصله ۲۲ هزار مایل(۳۶ هزار کیلومتر) دورتر از زمین نیز قابل مشاهده است.
در این تصویر وقوع آتشسوزی در نزدیکی شهر لیتون در بریتیش کلمبیا، حدود ۱۲۵ مایلی(۲۰۰ کیلومتری) شمال غربی ونکوور قابل مشاهده است و این فاجعه در آخرین روزهای ژوئن زمانی که دما به رکورد ۱۲۰ درجه فارنهایت(۴۹ درجه سانتیگراد) رسیده بود، رخ داد. این آتش سوزی ساکنان آن ناحیه را مجبور به ترک خانههای خود کرد که متاسفانه بسیاری از آن خانهها بر اثر آتشسوزی تخریب شدند.
مناطق فعال خورشید
در این تصویر سه منطقه فعال بر روی خورشید که روز چهارشنبه ۳۰ ژوئن توسط فضاپیمای Proba ۲ آژانس فضایی اروپا(ESA) رصد شدهاند، قابل مشاهده هستند.اداره هواشناسی فضایی اژانس فضایی اروپا در حساب کاربری خود در توییتر اعلام کرد که ناحیه فعال ۱۲۸۳۵ در نیمه پایین تصویر ۲۴ درصد احتمال تولید شراره خورشیدی نوع M که دومین شراره خورشیدی قدرتمند است را دارد. میزان ذرات بارداری که شرارههای خورشیدی نوع M آزاد میکنند، در صورت برخورد با این سیاره، میتوانند باعث خاموش شدن کوتاه مدت ابزار رادیویی و نمایش شفق قطبی شمالی در مناطق قطبی زمین شوند.
این تصویر توسط ابزار “Sun Watcher” فضاپیمای Proba ۲ و با استفاده از سیستم ردیاب Pixel Active و تلسکوپ پردازش تصویر(SWAP) که تصاویری از جو خارجی خورشید موسوم به “تاج” را در طول موجهای حدود ۱۷.۴ نانومتر ثبت میکند، گرفته شده است. طول موج گفته شده با دمای حدود یک میلیون درجه سانتیگراد(۱.۸ میلیون درجه فارنهایت) مطابقت دارد. دمای بسیار بالای تاج خورشیدی که چندین درجه بیشتر از دمای سطح خورشید است یکی از بزرگترین اسرار در فیزیک خورشید محسوب میشود.
ثبت موج گرمای بیسابقه از فضا
مناطق بسیار گرم ایالت واشنگتن در اطراف سیاتل ایالات متحده آمریکا را میتوان در این تصویر که بر اساس اندازهگیریهای بدست آمده توسط حسگر نصب شده ناسا در ایستگاه فضایی بینالمللی ایجاد شده است، مشاهده کرد. ابزار(ECOSTRESS) انرژی حرارتی ساطع شده در طیف مادون قرمز از سطح زمین را اندازه گیری میکند. دادههایی که برای ایجاد این تصویر استفاده شدهاند به خوبی شرایط هوایی سیاتل در روز جمعه(۲۵ ژوئن) در حوالی ظهر هنگامی که دمای سطح زمین در سیاتل تا ۱۲۰ درجه فارنهایت(۴۹ درجه سانتیگراد) افزایش یافته بود را نشان دادهاند.
کشف ابری بزرگتر از کهکشان راه شیری
گروهی از محققان “دانشگاه آلاباما در هانتسویل”(UAH) در مطالعه اخیرشان موفق به کشف ابری تنها و بزرگتر از کهکشان راه شیری در یک منطقه ناشناخته برای کهکشانها شدهاند. این ابر مرموز واقع در خوشه کهکشانی “آبل ۱۳۶۷” پر از گاز داغ با درجه حرارت ۱۰ هزار تا ۱۰ میلیون درجه کلوین(K) است. آبل ۱۳۶۷(Abell ۱۳۶۷) که با نام “خوشه لئو”(Leo Cluster) نیز شناخته میشود شامل حدود ۷۰ کهکشان است و در فاصله ۳۰۰ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد.
در این مطالعه محققان این ابر را در یک خوشه کهکشانی که در آن هزاران کهکشان با گاز داغ به یکدیگر متصل شدهاند، کشف کردند. گفتنی است این ابر تنها، با وجود کشف شدن در یک کهکشان، با هیچ کهکشانی ارتباط ندارد. این کشف با استفاده از رصدخانه فضایی “ایکس.ام.ام-نیوتن”(XMM-Newton) متعلق به آژانس فضایی اروپا انجام شد. این ابر همچنین با تلسکوپ وی ال تی/ کاوشگر طیفی چند واحدی(VLT / MUSE) و تلسکوپ سوبارو مشاهده شد.
یک مانکن آزمایشی در تاسیسات ناسا
ناسا برای برنامه “آرتمیس ۱” خود قصد دارد برای بار دیگر به ماه برود، اما این ماموریت بدون سرنشین خواهد بود و تنها یک مانکن کوچک در آن حضور خواهد داشت. ناسا در بیانیهای اعلام کرد در این ماموریت یک مانکن کوچک به ماه خواهد فرستاد که از نظر ظاهر همانند انسان است. پیشبینی میشود ناسا اواخر سال جاری میلادی این پرواز آزمایشی بدون سرنشین را انجام دهد. برای این آزمایش، ناسا میخواهد اطلاعات مربوط به تأثیر سفر بر بدن افراد را نشان داده و جمعآوری کند. اخیرا این مانکن در حال آماده شدن برای آزمایش ضربه در کپسول فضایی اوریون در مرکز تحقیقات لانگلی ناسا در ویرجینیا است. این کپسول که انسان را در سال ۲۰۲۳ به ماه خواهد برد، در حین آزمایش به حوضچه ضربهگیر آبی(Hydro Impact Basin) وارد میشود تا مهندسان بتوانند آسیبهای احتمالی وارده از “آب فرود” بر خدمه پس از مأموریتهای فضایی عمیق را ارزیابی کنند. بنابر گزارش سایت خبری سی نت این مانکن شبه انسان مجهز به چند حسگر خواهد بود که دو عدد از آنها حسگرهای تشعشع هستند که در پشت صندلی قرار دارند و دیگری در زیر پشت سری صندلی آن قرار دارد. آنها حرکات اوریون را هنگام حرکت به سمت ماه از طریق لرزش و شتاب، ردیابی خواهند کرد. ناسا برای طبیعیتر شدن مانکن از فانتوم استفاده کرده که کپی کامل نیم تنه انسان است. فانتوم به دستگاه یا الگوی آزمایشی گویند که بدن انسان یا قسمتی از بدن انسان را شبیهسازی میکند. این آژانس فضایی تصمیم گرفت که این ماده از موادی ساخته شود که از اندامها، استخوانها و بافتهای بدن یک شخص ماده بالغ تقلید کند.
منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران