محققان از اشعه ایکس نرم برای مطالعه بهتر نانوحامل‌های دارویی استفاده کردند تا درک بهتری از ماهیت و تغییرات این نانوحامل‌ها در حین دارورسانی هوشمند به‌دست آورند.
روش اشعه ایکس نرم نویدبخش موفقیت فناوری نانو در داروهای هوشمند است. به تازگی یک روش جدید مبتنی بر استفاده از اشعه ایکس «نرم» حساس به مواد شیمیایی ارائه شده است که به محققان برای بهبود فناوری داروهای هوشمند کمک می‌کند. این نوآوری، روشی ساده را برای کسب درک بیشتر در مورد نانوحامل‌ها ارائه می‌دهد. در حال حاضر، محققان برای بررسی داروها از برچسب‌های رنگ فلورسنت یا فلزات سنگین برای برچسب زدن به بخش‌هایی از ساختارهای نانوحامل آلی استفاده می‌کنند که این ترکیبات می‌تواند روی نانوحامل تاثیر ناخواسته بگذارند.
پیش از آن که پتانسیل بالای نانوحامل‌های کوچک در تحویل هدفمند دارو و پاکسازی محیط‌زیست محقق شود، دانشمندان ابتدا باید قادر به دیدن آن‌ها باشند که برای این کار در حال حاضر رنگ‌ها و برچسب‌ها استفاده می‌شوند. اما برای مقابله با مصائب استفاده از این رنگ‌ها، در یک روش جدید محققان با استفاده از اشعه ایکس «نرم» حساس به مواد، فناوری نوینی را ارائه داده‌اند که جزئیات مربوط به آن در نشریه Nature Communications منتشر شده است.
در این پروژه محققان توانایی روش اشعه ایکس را روی یک نانوذره انتقال داروی هوشمند و یک ساختار نانوچند صابونی (polysoap) مورد بررسی قرار دادند تا نشان دهند که می‌توان از این فناوری برای جمع‌آوری نفت خام ریخته شده در اقیانوس استفاده کرد.
برایان کالینز، فیزیکدان دانشگاه ایالتی واشنگتن و نویسنده مربوطه به این مقاله می‌گوید: «ما یک روش جدید برای بررسی ساختار داخلی نانوحامل، شیمی و رفتار محیطی بدون هیچ گونه برچسب‌گذاری ایجاد کرده‌ایم، قابلیتی جدید که تاکنون امکان‌پذیر نبوده است. در حال حاضر برای دیدن داخل نانوحامل‌ها به برچسب‌های فلورسنت نیاز دارید، اما این برچسب‌ها می‌تواند ساختار و رفتار نانوحامل را تغییر دهد، به خصوص اگر از مواد مبتنی بر کربن ساخته نشده باشد. با استفاده از این روش جدید، ما توانسته‌ایم داخل این نانوحامل‌ها را کنکاش کنیم و در ادامه ماهیت و غلظت شیمیایی آن‌ها را تجزیه و تحلیل کنیم و همه این کارها را در حالت کاملا طبیعی خود نانوحامل و در محیط آب انجام داده‌ایم.»
نانوحامل‌های آلی که برای انتقال دارو استفاده می‌شوند بیشتر از مولکول‌های پایه کربن ساخته می‌شوند که آب‌دوست و یا آب‌گریز هستند. این مولکول‌های آب‌دوست و آب‌گریز به هم پیوند خورده‌اند و ساختار جدیدی را شکل می‌دهند که در آن بخش آب‌گریز درون نانوحامل و بخش‌های آب‌دوست به سمت بیرون نانوحامل قرار می‌گیرند.
محققان نمی‌توانند به راحتی جزئیات ساختار این نانوحامل‌ها و یا حتی مقدار داروی موجود در داخل این نانوحامل‌ها و همچنین میزان نشت دارو را مشخص کنند. استفاده از برچسب‌های فلورسنت می‌تواند قسمت‌هایی از نانوحامل‌ها را مشخص کند، اما باعث تغییر آن‌ها نیز می‌شود که گاهی اوقات به‌طور قابل توجهی تغییر می‌کند.
این در حالی است که کالینز و همکارانش از اشعه X با شدت نرم برای تجزیه و تحلیل نانوحامل‌ها استفاده کرده‌اند. اشعه ایکس نرم نوع خاصی از نور است که بین طول موحب فرابنفش و اشعه ایکس سخت قرار دارد، نوعی که توسط پزشکان برای مشاهده استخوان شکسته استفاده می‌شود. این اشعه ایکس خاص تقریباً توسط همه چیز از جمله هوا جذب می‌شود؛ بنابراین، روش جدید نیاز به یک فضای خلاء بالا دارد.